Γονείς και φροντιστές σε όλο τον κόσμο χρησιμοποιούν τη μουσική στην ανατροφή των παιδιών τους. Παρόλο που προηγούμενες έρευνες εστίασαν στα χαρακτηριστικά αυτής της μουσικής αλληλεπίδρασης και στο ρόλο της στη φροντίδα των μικρών παιδιών, η έρευνα που αφορά την εμπειρία αυτής της συνθήκης από την πλευρά των γονέων/φροντιστών είναι πολύ λίγη (Papazachariou-Christoforou, 2024). Διαφαίνεται ότι το προηγούμενο μουσικό υπόβαθρο των γονέων/φροντιστών, επηρεάζει το βαθμό της μουσικής αλληλεπίδρασης που υιοθετούν με τα παιδιά τους (βλέπε για παράδειγμα, Custodero & Johnson-Green, 2003). Αυτή η συνθήκη, εκτός από τη γονεϊκή τους ταυτότητα ενδεχομένως τροφοδοτεί και τη μουσική τους ταυτότητα. 

Αντλώντας από τη θεωρία των μουσικών ταυτοτήτων και της ρευστότητας που τις χαρακτηρίζει (Hargreaves et al., 2017), σκοπός της παρούσας έρευνας ήταν να εξετάσει τον τρόπο που μια μητέρα-επαγγελματίας μουσικός αντιλαμβάνεται τη μουσική της ταυτότητα μέσα στη νέα συνθήκη της μητρότητας.  Αδιαμφισβήτητα, η γονεϊκότητα αποτελεί έναν εξαιρετικά σημαντικό σταθμό στη ζωή του ατόμου (Wulff et al., 2021) που ενδεχομένως αντανακλά και στον μουσικό εαυτό του, ζήτημα το οποίο έχει ελάχιστα μελετηθεί (Rose et al., 2017).  

Η παρούσα έρευνα δομήθηκε ως μελέτη περίπτωσης μιας μητέρας μουσικού με δύο παιδιά (ενός βρέφους 13 μηνών και ενός νηπίου 4 χρόνων). Η μητέρα έχει ανώτερες σπουδές στη μουσική, και κατά τη διάρκεια της έρευνας βιοποριζόταν από τη μουσική διδασκαλία και ως μαέστρος. Τα βιώματα και οι εμπειρίες της μητέρας, συλλέχθηκαν σε διάστημα 3 μηνών, μέσω συνεντεύξεων, καταγραφής ημερολογίου, βιντεοσκοπήσεων καθημερινών μουσικών περιστατικών με τα παιδιά της και ανταλλαγής μηνυμάτων σε πλατφόρμα δικτύωσης της μητέρας και της ερευνήτριας. Η θεματική ανάλυση των δεδομένων κατέδειξε ότι η μητέρα μέσα από την έντονη και συχνή μουσική αλληλεπίδραση με τα παιδιά της, απελευθερώθηκε εκφραστικά και κινησιολογικά ως μαέστρος, βελτίωσε τις δεξιότητές της στο τραγούδι, έγινε πιο δημιουργική και πιο αποτελεσματική ως μουσικοπαιδαγωγός. Διαφάνηκε ότι η χρήση της μουσικής στην καθημερινότητα της μαζί με τα παιδιά της, τη βοήθησε να νιώθει αυτοπεποίθηση και αισιοδοξία στο νέο της ρόλο και να διαχειρίζεται αποτελεσματικά το άγχος και τις φοβίες της. Τέλος, η μουσική αναδείχθηκε σημαντικός σύμμαχος της μητέρας στον θετικό τρόπο διαπαιδαγώγησης που είχε επιλέξει για την ανατροφή των παιδιών της.

• Μουσική ψυχολογία και ταυτότητες

Η Μαρία Τύμπα είναι απόφοιτος του Τμήματος Μουσικών Σπουδών του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών με ειδίκευση στην Ιστορική και Συστηματική Μουσικολογία. Ολοκλήρωσε το μεταπτυχιακό πρόγραμμα  «Μουσική Παιδαγωγική» του Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου Κύπρου. Έχει παρακολουθήσει επιμορφώσεις που αφορούν την μουσική εκπαίδευση στην βρεφική και νηπιακή ηλικία. Τα τελευταία χρόνια εργάζεται ως εκπαιδευτικός στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια μουσική εκπαίδευση. Παράλληλα, διδάσκει πιάνο, θεωρητικά και μουσική προπαιδεία στον ιδιωτικό τομέα. Από τον Νοέμβριο του 2024 συμμετέχει στο πρόγραμμα «Η μουσική στην εγκυμοσύνη και τη βρεφική ηλικία», το οποίο συντονίζει η κ. Μαρία Παπαζαχαρίου-Χριστοφόρου μέσω της ερευνητικής μονάδας LifeLong Music Engagement του κέντρου SosciEAtH, του Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου Κύπρου.