"Beating our head against that wall”; σκέψεις για τον σύγχρονο ρόλο της δημιουργικότητας στην τάξη
Ζήσης Σέγκλιας
Προφορική ανακοίνωση: ερευνητική εργασία
| Περίληψη |
Αν και ο ρόλος της μουσικής αγωγής στο (δημόσιο) σχολείο γενικής παιδείας έχει αναγνωριστεί ως προς το δημιουργικό πρόσημο που (θα έπρεπε να) έχει και η φιλοσοφία της μουσικής εκπαίδευσης έχει επαναπροσδιοριστεί, προτείνοντας νέες μεθόδους και ανανεωμένο περιεχόμενο, είναι γεγονός ότι στην πράξη η μουσική εκπαίδευση παραμένει διακοσμητικό και δευτερεύον συστατικό στο σχολείο. Στην παρούσα εργασία επιχειρώ μία σύζευξη ανάμεσα στη σύγχρονη μουσική δημιουργία και τη δημιουργική μουσική εκπαίδευση στις πρώτες τάξεις της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης. Ανατρέχοντας σε πρακτικές και μεθόδους του κινήματος της δημιουργικής μουσικής εκπαίδευσης, όπως αυτές εκφράστηκαν και εφαρμόστηκαν σε αγγλόφωνα περιβάλλοντα από τη δεκαετία του 1960, αλλά και στο ρεπερτόριο της σύγχρονης μουσικής δημιουργίας διεθνώς (κυρίως από το 1950 και μετά), οριοθετούνται οι στόχοι και το φιλοσοφικό πλαίσιο μιας μουσικής αγωγής προσβάσιμης στην προσχολική και πρωτοσχολική ηλικία. Διερευνώνται τα όρια ανάμεσα σε αυτοσχεδιασμό και σύνθεση στο ίδιο πλαίσιο. Αναλύοντας έργα του ρεπερτορίου και επικεντρώνοντας σε βασικές συνθετικές τεχνικές εφαρμοσμένες κατά κύριο λόγο με πειραματική διάθεση και πρωτοτυπία, προτείνεται μια σειρά θεματικές ενότητες και πρότζεκτ με κριτήρια α) βασικές μουσικές -και μη- δεξιότητες, και β) την εγγύτητα μιας τέτοιας προσέγγισης με κοινωνικό-πολιτισμικές προσεγγίσεις που θεωρούν την (μουσική) εκπαίδευση ως ένα δοχείο ανταλλαγής και καλλιέργειας εμπειριών παρά ως ένα ανταλλακτήριο γνώσης. Συνοπτικά: συνθετικές τεχνικές (σειραΐσμός-τυχαιότητα/απροσδιοριστία - ηχητικές μάζες - φασματική μουσική, σύνθεση με κύριο υλικό τον ήχο (klangkomposition)). Τονίζει τον ρόλο που έχει ο ρυθμός ως βασικό εργαλείο επικοινωνίας και οργάνωσης μιας κοινότητας, τη σημειογραφία και ιδιαίτερα τη γραφική παρτιτούρα, το μουσικό θέατρο, καθώς και τη σχέση ανάμεσα σε μουσική και σωματική χειρονομία. Τέλος, σημειώνονται κενά και ελλείψεις στην πιθανή εφαρμογή μιας τέτοιας πρότασης τόσο ως προς την κατάρτιση των μουσικοπαιδαγωγών όσο και ως προς τις σχολικές υποδομές και τίθενται -μαζί με πιθανές λύσεις- προς συζήτηση και προβληματισμό. Η εργασία αποτελεί θεωρητικό και στοχαστικό δοκίμιο, στηριγμένο στη συγκριτική ανάλυση βιβλιογραφικών πηγών και τη σύνθεση παιδαγωγικών και καλλιτεχνικών ιδεών (conceptual synthesis). Επιπλέον, αξιοποιείται προσωπική εμπειρική γνώση από καλλιτεχνική και εκπαιδευτική πρακτική, χωρίς να ακολουθείται συστηματική μεθοδολογία συλλογής και ανάλυσης δεδομένων. |
|---|---|
| Θεματικοί Άξονες |
|
| Λέξεις-κλειδιά | Δημιουργική Παιδαγωγική, Σύγχρονη μουσική, Σύνθεση στην Τάξη, Ανοιχτή Εκπαίδευση |
| Γλώσσα παρουσίασης | Ελληνική |
| Βιογραφικό σημείωμα εισηγητή/ών |
Συνθέτης, ερευνητής και μουσικοπαιδαγωγός. Η συνθετική δημιουργία του επικεντρώνεται σε ηχητικά σώματα και γλωσσικές φομές. Η συνθετική του παραγωγή εστιάζει στην σχέση ανάμεσα στον ήχο της φωνής και την σημειολογία του, όπως αυτή ορίζεται από την γλώσσα. Σπούδασε σύνθεση και μουσικό θέατρο στην Αυστρία και την Ελλάδα με τους Beat Furrer, Μιχάλη Λαπιδάκη και Δημήτρη Παπαγεωργίου. Το ερευνητικό του ενδιαφέροντα εστιάζουν στη φωνή και το μουσικό θέατρο, στη διαλεκτική σχέση ανάμεσα σε συνθέτη-ερμηνευτή-κοινό-έργο και τη δημιουργική παιδαγωγική μέσα από σύγχρονες τεχνικές σύνθεσης και αυτοσχεδιασμού. Έχει διδάξει Σύνθεση, Μουσικό Θέατρο, Διευρυμένες Φωνητικές Τεχνικές και Ανώτερα Θεωρητικά στο ΤΜΣ του ΑΠΘ και το ΤΜΕΤ του ΠαΜακ, Μουσικοπαιδαγωγικά με έμφαση στη Σύνθεση και τον Αυτοσχεδιασμό στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας και τη Σχολή Μωραΐτη. |