Η μέθοδος της ανεστραμμένης τάξης (flipped classroom) αποτελεί ένα σύγχρονο παιδαγωγικό μοντέλο που συνδυάζει τη δια ζώσης διδασκαλία με την ασύγχρονη εξ αποστάσεως εκπαίδευση. Μπορεί να εφαρμοστεί σε όλα τα γνωστικά αντικείμενα και σε όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης. Παρουσιάστηκε επίσημα το 2000, ωστόσο εφαρμόστηκε άτυπα και νωρίτερα στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση. Το 2008 χρησιμοποιήθηκε στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση ως ετεροχρονισμένη διδασκαλία για τους μαθητές που απουσίαζαν από την τάξη και από εκεί ξεκίνησε η διαμόρφωση της νέας αυτής εκπαιδευτικής μεθόδου.

Στην παρούσα εργασία, θα παρουσιαστεί η εφαρμογή της ανεστραμμένης τάξης στο μάθημα της μουσικής σε δύο δημοτικά σχολεία, από τη Β’ έως τη Στ’ τάξη, από τη στιγμή της επιστροφής στο σχολείο μετά την πανδημία εξαιτίας του Covid-19 και έως σήμερα.

Πιο συγκεκριμένα, θα αναλυθεί ο τρόπος με τον οποίο ενσωματώθηκε η μέθοδος στη μουσική εκπαίδευση των μαθητών των δύο σχολείων, καθώς και η διαδικασία προετοιμασίας για τη δημιουργία του εκπαιδευτικού υλικού και οι τεχνολογικές απαιτήσεις που προέκυψαν. Ιδιαίτερη έμφαση θα δοθεί στον ρόλο της τεχνολογίας στη διευκόλυνση της μετάβασης σε αυτό το μοντέλο και στον τρόπο με τον οποίο οι μαθητές χρησιμοποίησαν τα διαθέσιμα ηλεκτρονικά μέσα για να ενισχύσουν τη προσωπική τους δέσμευση με τη διαδικασία μάθησης.

Επίσης, Θα γίνει αναφορά στον βαθμό στον οποίο οι μαθητές ανταποκρίθηκαν στην ανεστραμμένη διδασκαλία, καθώς και στις αλλαγές που επέφερε η μέθοδος αυτή στην κατανόηση της μουσικής, την ανάπτυξη δεξιοτήτων και τη μαθησιακή τους εμπειρία.

Επί προσθέτως, θα παρουσιαστεί ο τρόπος με τον οποίο μετασχηματίστηκε  ο ρόλος του δασκάλου, ο οποίος από απλός μεταδότης γνώσης έγινε διευκολυντής  υποστηρίζοντας τη μαθησιακή διαδικασία  (μετάβαση από δάσκαλοκεντρική σε μαθητοκεντρική προσέγγιση),  ενθαρρύνοντας την κριτική σκέψη, τη συνεργασία και την ενεργή εμπλοκή των μαθητών.

Τέλος, θα παρουσιαστούν οι δυσκολίες που προέκυψαν κατά την εφαρμογή της ανεστραμμένης τάξης και οι τρόποι αντιμετώπισής τους, καθώς και τα πλεονεκτήματα που απέφερε η εφαρμογή της στο συγκεκριμένο μαθησιακό περιβάλλον.

• Προγράμματα σπουδών και κριτική προσέγγιση

Η Στεφανία Παπατζίκη έχει δίπλωμα πιάνου (τάξη Σ. Κασσάρα) και πτυχίο ανώτερων Θεωρητικών (τάξη Κ. Σιέμπη) από το Κρατικό Ωδείο Θεσσαλονίκης. Μελέτησε συνοδεία lied και corepetition με τον Ul. Rademacher στη Γερμανία και είναι κάτοχος μεταπτυχιακού τίτλου σπουδών στη Μουσική Εκπαίδευση (MA in Music Education) από το Institute of Education του Πανεπιστημίου του Λονδίνου. Υπήρξε καθηγήτρια πιάνου στο Μουσικό Σχολείο Σερρών και από το 2003 είναι εκπαιδευτικός μουσικής στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση. Τα τελευταία 9 χρόνια είναι η εκπαιδευτικός μουσικής στα Δημοτικά Σχολεία Ασβεστοχωρίου (Θεσσαλονίκη) και είναι η καλλιτεχνική διευθύντρια του Χορωδιακού Φεστιβάλ Δημοτικών Σχολείων που διοργανώνεται εδώ και 27 χρόνια από τα συγκεκριμένα Δημοτικά Σχολεία. Έχει παρακολουθήσει σεμινάρια διεύθυνσης χορωδίας, πιάνου, μονωδίας, μουσικοθεραπείας και μουσικοπαιδαγωγικών στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Συμμετείχε στο 6ο Συνέδριο της Ελληνικής Ένωσης για τη Μουσική Εκπαίδευση στην Αθήνα το 2009 ως εισηγήτρια και παρουσίασε εργαστήριο στο 7ο Συνέδριο  της ίδιας Ένωσης στη Θεσσαλονίκη το 2015.