“Η Αφρική πιο κοντά μας… μέσα από τα Κέντρα Μάθησης Μουσικής”
Μίντζα Μαρίνα, Χατζηλάμπρου Μαρία
Εργαστήριο
| Περίληψη |
Στις μέρες μας, η διαφοροποιημένη διδασκαλία μπορεί να αποτελέσει ένα πολύτιμο εργαλείο για κάθε εκπαιδευτικό που θέλει να σχεδιάσει τη διδασκαλία του με τέτοιο τρόπο, ώστε να ανταποκρίνεται στις διαφορετικές μαθησιακές ανάγκες των μαθητών/τριών του. Βασικές αρχές της διαφοροποιημένης διδασκαλίας είναι η αλληλεπίδραση και η ομαδοσυνεργατικότητα, η ευελιξία και η επίτευξη της μεταγνωστικής ικανότητας, αρχές που ικανοποιούνται μέσα από πληθώρα διδακτικών στρατηγικών. Τα κέντρα μάθησης ή σταθμοί μάθησης (learning centers) αποτελούν μία τέτοια στρατηγική, κατά την οποία δημιουργούνται μέσα στην τάξη διαφορετικές περιοχές μελέτης και δράσης ανάλογα με τα ενδιαφέροντα και τις ικανότητες των μαθητών/τριών (ΙΕΠ, 2025). Οι σταθμοί μάθησης έχουν καθορισμένη διάταξη στο χώρο της σχολικής τάξης, ενώ σε κάθε σταθμό υπάρχει ένας τίτλος που αναφέρει το σκοπό των δραστηριοτήτων και τις οδηγίες για την υλοποίησή τους. Οι μαθητές/τριες καλούνται σε ομάδες να διεκπεραιώσουν τις δραστηριότητες του εκάστοτε κέντρου μάθησης σε συγκεκριμένο χρονικό διάστημα και να κινηθούν περιστροφικά σε όλα τα κέντρα δημιουργώντας με αυτόν τον τρόπο περισσότερες ευκαιρίες για επιτυχημένη μάθηση (ΙΕΠ, 2025· Hunt, 2009). Ειδικότερα, το μάθημα μουσικής στα σχολεία Γενικής Παιδείας προσφέρει ένα ιδανικό πεδίο ενσωμάτωσης των κέντρων μάθησης μουσικής ή σταθμών μουσικής (music centers), καθώς το πλούσιο περιβάλλον μάθησης αυτών μπορεί να προσφέρει εμπειρίες με νόημα για όλους τους μαθητές/τριες ανεξαιρέτως (Βallinger, 2011) και να ανταποκριθεί στις ανάγκες τους για αλληλοβοήθεια και ατομικότητα (Hunt, 2009). Κάποια είδη μουσικών σταθμών που έχουν ήδη εφαρμοστεί στην τυπική μουσική εκπαίδευση είναι οι σταθμοί ακρόασης, δημιουργίας, τεχνολογίας και μουσικών οργάνων (Βallinger, 2011· Hunt, 2009). Στο συγκεκριμένο εργαστήριο οι συμμετέχοντες/ουσες θα έρθουν σε επαφή με τη μουσική της Αφρικής μέσα από μουσικά παραδείγματα δημοφιλών τραγουδιών και μουσικών κομματιών που συνδυάζουν τα παραδοσιακά στοιχεία της αφρικανικής μουσικής με τις πιο σύγχρονες εκδοχές της. Το όλο εγχείρημα θα υλοποιηθεί με τη στρατηγική των μουσικών σταθμών. Στόχος του εργαστηρίου είναι να παροτρύνει και να εμπνεύσει τους/τις συμμετέχοντες/ουσες να σχεδιάσουν και να εφαρμόσουν παρόμοιες μεθόδους διαφοροποιημένης διδασκαλίας, ώστε η κατάκτηση της μουσικής γνώσης να πραγματώνεται με τη βοήθεια πολλαπλών τρόπων μάθησης σύμφωνα πάντα με τις ανάγκες του συνόλου των μαθητών/τριών. Συγκεκριμένα, σχεδιάστηκαν τρεις μουσικοί σταθμοί (ακρόασης, εκτέλεσης και δημιουργίας) με ξεχωριστό περιεχόμενο ο καθένας, ώστε να ανταποκρίνονται στα διαφορετικά μαθησιακά προφίλ που μπορεί να περιέχει μία σχολική τάξη (ακουστικό, οπτικό, κιναισθητικό). Ωστόσο, επειδή ένας/μία μαθητής/τρια μπορεί να ανήκει σε περισσότερα από ένα μαθησιακά στυλ, οι δραστηριότητες εκτελούνται από όλες τις ομάδες εκ περιτροπής. Αναλυτικά, oι συμμετέχοντες/ουσες θα συγκροτήσουν ομάδες, κάθε μία από τις οποίες θα κληθεί να: α) αντιστοιχίσει ηχητικά αποσπάσματα της αφρικανικής μουσικής με προτάσεις που αναφέρονται στα σύγχρονα και παραδοσιακά στοιχεία κάθε παραδείγματος και να συγκρίνει δύο αφρικάνικα τραγούδια με τη βοήθεια διαδραστικών εφαρμογών (σταθμός ακρόασης), β) να εκτελέσει και να συνοδεύσει με τους σωλήνες boomwhackers και με ρυθμικά κρουστά το παραδοσιακό τραγούδι Fatou yo από τη Σενεγάλη (σταθμός εκτέλεσης) και γ) να συνθέσει ένα μουσικό κομμάτι με αφορμή εικόνες από την καθημερινή ζωή στην Αφρική (σταθμός δημιουργίας). Στο τέλος, κάθε ομάδα θα αναλάβει να παρουσιάσει και να σχολιάσει τα αποτελέσματα της συμμετοχής της σε έναν από τους τρεις μουσικούς σταθμούς. |
|---|---|
| Θεματικοί Άξονες |
|
| Λέξεις-κλειδιά | Διαφοροποιημένη διδασκαλία, κέντρα μάθησης μουσικής/μουσικοί σταθμοί, αφρικανική μουσική |
| Γλώσσα παρουσίασης | Ελληνική |
| Βιογραφικό σημείωμα εισηγητή/ών |
H Μαρίνα Μίντζα εργάζεται ως εκπαιδευτικός μουσικής στην Πρωτοβάθμια από το 2005 και ως μουσικοπαιδαγωγός σε ωδεία και χώρους δημιουργικής απασχόλησης. Eίναι κάτοχος Μεταπτυχιακού Διπλώματος στη Μουσική Εκπαίδευση από το τμήμα Μουσικών Σπουδών (ΕΚΠΑ), διπλώματος Ανώτερων Θεωρητικών και απόφοιτος του Διετούς Επιμορφωτικού Εργαστηρίου Καλλιτεχνικής και Δημιουργικής Εκπαίδευσης «ΑΝΙΜΑ». Συμμετέχει με βιωματικά εργαστήρια σε συνέδρια, ημερίδες και επιμορφώσεις εκπαιδευτικών μουσικής. Το 2018 κυκλοφόρησε το βιβλίο « Παιχνίδια με τους Μουσικούς Σωλήνες Boomwhackers» (εκδ. Fagottobooks) στο οποίο συμμετείχε ως συν-συγγραφέας. Πιστεύει πως «η μουσική πρώτα ανακαλύπτεται και μετά μαθαίνεται» και για αυτό η εκμάθηση της μουσικής μέσα από βιωματικές δραστηριότητες αποτελεί τον πυρήνα στη μουσική διδασκαλία της. Η Χατζηλάμπρου Μαρία είναι απόφοιτος του τμήματος Μουσικής Επιστήμης και Τέχνης (ΠΑ.ΜΑΚ, 2004) και κάτοχος μεταπτυχιακού τίτλου στις Επιστήμες Αγωγής- κατεύθυνση Μουσική Παιδαγωγική (UNic, 2016). Έχει πτυχίο Πιάνου, Αρμονίας και Αντίστιξης. Από το 2005 εργάζεται στη δημόσια εκπαίδευση ως εκπαιδευτικός μουσικής, ενώ από το 2009 είναι μόνιμα διορισμένη στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση Λασιθίου Κρήτης. Παράλληλα διδάσκει Πιάνο και προετοιμάζει μαθητές για την είσοδό τους σε μουσικά ΑΕΙ. Έχει δημοσιεύσει σε συνέδρια και έχει παρακολουθήσει επιμορφωτικά σεμινάρια (ΙΕΠ, ΕΚΠΑ, Πανεπιστήμιο Πατρών, Πανεπιστήμιο Κρήτης) Διατηρεί το ιστολόγιο gymnasioumusic.blogspot.com από το 2017 με πρωτότυπο εκπαιδευτικό υλικό για το μάθημα της μουσικής στο Γυμνάσιο. |