Η εκμάθηση τραγουδιού στην προσχολική και πρώτη σχολική ηλικία αποτελεί μια πολυδιάστατη διαδικασία, που αφορά μουσικούς, παιδαγωγικούς και ψυχοκοινωνικούς τομείς ανάπτυξης. Το τραγούδι, στο πλαίσιο της σχολικής πράξης, ενισχύει όχι μόνο τη μουσική καλλιέργεια αλλά και τη συνολική ανάπτυξη των παιδιών, λειτουργώντας ως εργαλείο κοινωνικοποίησης, έκφρασης και μάθησης (Hedden, 2012· Θεοδωρίδης, 2020· Πεντέρη et al., 2022). Στην προσχολική και πρώτη σχολική ηλικία, η εκμάθηση τραγουδιού γίνεται τόσο από νηπιαγωγούς όσο και από εκπαιδευτικούς μουσικής. Μία βασική πρόκληση για τους δεύτερους είναι να συνδυάσουν τις υψηλού επιπέδου μουσικές τους γνώσεις με τις κατάλληλες παιδαγωγικές και διδακτικές δεξιότητες (Χρυσοστόμου, 2013). Όσον αφορά τους νηπιαγωγούς, προηγούμενες έρευνες κατέγραψαν σημαντικές ελλείψεις στις μουσικές τους γνώσεις και δεξιότητες, ενώ αρκετοί δηλώνουν χαμηλή αυτοπεποίθηση στις τραγουδιστικές τους ικανότητες (Neokleous, 2013· Θεοδωρίδης, 2008). Η παρούσα έρευνα επιχειρεί να διερευνήσει τις απόψεις εκπαιδευτικών προσχολικής εκπαίδευσης και μουσικής για την εκμάθηση του τραγουδιού στη τάξη. Συγκεκριμένα, εξετάζονται: (α) οι στάσεις και τα κίνητρα των παιδιών απέναντι στο τραγούδι, όπως τα αντιλαμβάνονται οι εκπαιδευτικοί, (β) οι παιδαγωγικές και μουσικοπαιδαγωγικές προσεγγίσεις που ακολουθούν οι εκπαιδευτικοί, (γ) οι δυσκολίες που αντιμετωπίζουν στην εφαρμογή δραστηριοτήτων τραγουδιού και (δ) η συστηματικότητα και διάρκεια χρήσης του τραγουδιού στη διδασκαλία. Πραγματοποιήθηκε έρευνα με τη χρήση ερωτηματολογίου με ερωτήσεις κλειστού. Το δείγμα επιλέχτηκε με τη μέθοδο της χιονοστιβάδας και αποτελείται από 46 εκπαιδευτικούς (27 νηπιαγωγοί και 19 εκπαιδευτικοί μουσικής).Τα δεδομένα αναλύθηκαν με περιγραφική στατιστική. Τα αποτελέσματα ανέδειξαν διαφοροποιήσεις στις πρακτικές των δύο ειδικοτήτων σε σχέση με το τραγούδι. Η πλειονότητα των νηπιαγωγών χρησιμοποιεί το τραγούδι κυρίως για ψυχαγωγικούς και οργανωτικούς σκοπούς, δηλώνοντας περιορισμένη αυτοπεποίθηση στη μουσική πράξη. Παράλληλα, οι εκπαιδευτικοί μουσικής εστιάζουν στη χρήση του τραγουδιού για την ανάπτυξη των μουσικών δεξιοτήτων των μαθητών αναγνωρίζοντας παράλληλα την ανάγκη εμπλουτισμού των παιδαγωγικών τους γνώσεων.  Η παρούσα έρευνα πραγματοποιήθηκε σε ένα πολύ μικρό δείγμα εκπαιδευτικών για να μπορέσει να προτείνει έγκυρα συμπεράσματα. Παρ’ όλα αυτά, μέσα από την ανάλυση των δεδομένων, διαφαίνονται κάποιες αρχικές τάσεις για τη χρήση του τραγουδιού στην προσχολική ηλικία από τους εκπαιδευτικούς των δύο ειδικοτήτων, καθώς και τα σχετικά σημεία, που θα έπρεπε να δοθεί μεγαλύτερη έμφαση κατά τις βασικές σπουδές και ενδοϋπηρεσιακές επιμορφώσεις.

• Εμπειρίες, αξίες και πρακτικές της μουσικής και ηχητικής εκπαίδευσης
• Διαθεματικές προσεγγίσεις στη μουσική εκπαίδευση
• Προγράμματα σπουδών και κριτική προσέγγιση
• Δια βίου μάθηση των εκπαιδευτικών μουσικής
• Μουσική και κοινότητες

Τηλ. 6909282151, Email: epantaz333@gmail.com, efthimiapantaz@gmail.com 

Η Ευθυμία Πανταζοπούλου είναι απόφοιτος του Τμήματος Προσχολικής Αγωγής και Εκπαίδευσης του Α.Π.Θ. και τελειόφοιτη του Μεταπτυχιακού Προγράμματος Σπουδών «Επιστήμες της Αγωγής: Έρευνα και Πράξη σε Μεταβαλλόμενα Περιβάλλοντα Μάθησης» με ειδίκευση στις «Τέχνες στην Εκπαίδευση». Έχει εργαστεί ως νηπιαγωγός και μουσικοπαιδαγωγός σε ιδιωτικούς φορείς. Είναι σπουδάστρια Ανωτέρων Θεωρητικών της Μουσικής, παίζει βιολί και έχει υπάρξει μέλος πολλών χορωδιών. Επί σειρά ετών ήταν μέλος της Μουσικοπαιδαγωγικής Ομάδας «Παιχνιδιάτορες του Πύργου» της Παιδαγωγικής Σχολής του Α.Π.Θ. με την οποία είχε συμμετάσχει σε πολλές μουσικοπαιδαγωγικές παραστάσεις και εκδηλώσεις. Επιπλέον, έχει παρακολουθήσει πληθώρα μουσικοπαιδαγωγικών σεμιναρίων και σεμιναρίων για το τραγούδι και τη διδασκαλία χορωδίας. Τέλος, έχει διοργανώσει και συμμετάσχει σε μουσικοπαιδαγωγικές-θεατρικές παραστάσεις και εργαστήρια σε συνεργασία με το Δήμο Νεάπολης-Συκεών.

Τηλ. 6944134525, Εmail: ntheodoridis@nured.auth.gr 

O Νίκος Θεοδωρίδης είναι διδάκτωρ Μουσικής Παιδαγωγικής και ερευνητής στο πεδίο της αποτελεσματικότητας της μουσικής εκπαίδευσης και της μουσικοπαιδαγωγικής επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών, καθώς και της οργάνωσης μουσικοπαιδαγωγικών προγραμμάτων για παιδιά. Δίδαξε στο ΤΕΠΑΕ του Α.Π.Θ. και στην Παιδαγωγική Σχολή του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας, καθώς  και, ως επιμορφωτής, στα ΠΕΚ, στην Εξομοίωση, στο Διδασκαλείο κ.ά. Έχει δημοσιεύσει βιβλία με cd και άρθρα μουσικοπαιδαγωγικού περιεχομένου, και επιμελήθηκε παραστάσεις μουσικού θεάτρου και εμψύχωσης για όλες τις ηλικίες, με χαρακτήρα μουσικοπαιδαγωγικό, διαπολιτισμικό και επικοινωνιακό. Είναι ιδρυτικό μέλος των ομάδων: Ελάτε να Παίξουμε, Κρουστόφωνο, Παιχνιδιάτορες του Πύργου και της Ελληνικής Ένωσης για τη Μουσική Εκπαίδευση (Ε.Ε.Μ.Ε.).