Η παρούσα εισήγηση εξετάζει πώς η χρήση των παραδοσιακών κρουστών της Ανατολικής Μεσογείου μπορεί να λειτουργήσει ως εκπαιδευτικό εργαλείο για την ευαισθητοποίηση των μαθητών σε ζητήματα πολιτισμικής ετερότητας, κοινωνικής ένταξης και καταπολέμησης των φαινομένων ρατσισμού και μισαλλοδοξίας. Τα παραδοσιακά κρουστά, ως όργανα με βαθιές πολιτισμικές ρίζες, αποτελούν μια πλούσια πηγή βιωματικής μάθησης, επιτρέποντας στους μαθητές να έρθουν σε επαφή με διαφορετικές μουσικές παραδόσεις, όπως αυτές των Ρομά, των Τούρκων, των Αράβων και της Αφρικανικής διασποράς.  Η αναφορά στις παραπάνω παραδόσεις δεν είναι τυχαία, καθώς είναι κουλτούρες που έχουν βιώσει και βιώνουν τον ρατσισμό από τον δυτικό κόσμο, ενώ παράλληλα παρουσιάζουν σπουδαίο ρυθμολογικό πλούτο και η μουσικές τους παραδόσεις ταυτίζονται με τα κρουστά της Ανατολικής Μεσογείου.  Όπως επισημαίνει η Patricia Shehan Campbell (2004), η παγκόσμια μουσική εκπαίδευση δεν είναι απλώς ζήτημα αναπαραγωγής ηχοχρωμάτων και ρυθμών, αλλά μια διαδικασία κατανόησης και διαπολιτισμικής συνείδησης. Η εισαγωγή ετερόκλητων παραδόσεων στο μάθημα των παραδοσιακών κρουστών χρειάζεται να συνοδεύεται από κριτική παιδαγωγική προσέγγιση που θα ενθαρρύνει τους μαθητές να στοχαστούν για τη θέση των εν λόγω πολιτισμών στο κοινωνικό φαντασιακό, τις εμπειρίες αποκλεισμού που βιώνουν και τις πολλαπλές ταυτότητες που μας συνδιαμορφώνουν. Συγκεκριμένα, στην εισήγηση προτείνεται η ανάπτυξη ενός πολυτροπικού διδακτικού υλικού που περιλαμβάνει: Ρυθμολογική μελέτη παραδοσιακών κρουστών από διάφορους πολιτισμούς με αναφορές στο ιστορικό και κοινωνικό πλαίσιο τους. Ομαδοσυνεργατικές δραστηριότητες στις οποίες μαθητές δημιουργούν μουσικές συνθέσεις με κρουστά ή και χωρίς κρουστά. Συζητήσεις στην τάξη γύρω από την έννοια της πολιτισμικής ταυτότητας, της αποικιοκρατικής μουσικολογίας και των σημερινών διακρίσεων. Επιτόπιες καταγραφές από τους μαθητές, ώστε το αφηγηματικό υλικό ή συνεντεύξεις από άτομα των εν λόγω πολιτισμών να εντάσσονται ενεργά στο μάθημα. Ως θεσμοί που συνδυάζουν την καλλιτεχνική παιδεία με τη γενική εκπαίδευση, τα Μουσικά Σχολεία έχουν τη δυνατότητα να εξελιχθούν σε εστίες πολιτισμικής ευαισθητοποίησης, υπό την προϋπόθεση ότι πλαισιώνονται από εκπαιδευτικά εργαλεία και αναλυτικά προγράμματα που ενσωματώνουν τις αρχές της συμπερίληψης και της δυναμικής πολυπολιτισμικότητας, όπως την αναφέρει ο Elliot (1989).

• Μουσική εκπαίδευση για την κοινωνική δικαιοσύνη και την ισότητα
• Προγράμματα σπουδών και κριτική προσέγγιση

Ζωή Κεσελοπούλου 

Φοίτησε στο Μουσικό Σχολείο Θεσσαλονίκης. Τo 2010 αποφοίτησε με Άριστα (8,82) από το Τμήμα Μουσικής Επιστήμης και Τέχνης του Πανεπιστημίου Μακεδονίας. Το 2019 έλαβε τον μεταπτυχιακό τίτλο (δια ζώσης) στο Τμήμα Θεολογίας και Πολιτισμού του Πανεπιστημίου Λευκωσίας με βαθμό Summa cum Laude (Άριστα με ειδική διάκριση), που είχε ως θέμα μεταπτυχιακής εργασίας: Το δημοτικό τραγούδι ως εποπτικό εργαλείο στα Αναλυτικά Προγράμματα της Θρησκευτικής Εκπαίδευσης σε όλες τις βαθμίδες. Από το 2010 εργάζεται ως καθηγήτρια Παραδοσιακών Κρουστών και Μουσικών Συνόλων στα Μουσικά Σχολεία, αλλά και ως μουσικοπαιδαγωγός σε βρεφονηπιακούς σταθμούς, ωδεία και κέντρα δημιουργικής απασχόλησης. Παράλληλα συμμετέχει ενεργά σε συναυλίες στην Ελλάδα και το εξωτερικό ως κρουστή και βοκαλίστρια.