«Από την drag μουσικοτροπία στην drag ηχοτροπία»

Μαρία Πλαγερά

Προφορική ανακοίνωση: ερευνητική εργασία

Περίληψη

Μουσικοτροπία ή ηχοτροπία; Πως μουσικοτροπούμε ή και ηχοτροπούμε τα drag performers; Πως επηρεάζονται αυτές οι επιτελέσεις από το μουσικό εκπαιδευτικό μας υπόβαθρο; Αυτή η προφορική ανακοίνωση αποτελεί μία προσπάθεια ανάλυσης των παραπάνω ερωτημάτων που με απασχόλησαν κατά τη διάρκεια εκπόνησης της διπλωματικής μου εργασίας με τίτλο "Drag ηχοτ(ρ)οπία: ο ήχος ως επιτέλεση στην τέχνη του drag". 

Μελετώ με αυτοεθνογραφική προσέγγιση, ορμώμενο από την καλλιτεχνική μου πράξη ως μουσικό υποκείμενο και drag performer. Η έννοια musicking (μουσικοτροπία), που εισήγαγε ο Small προτάσσει τη μουσική ως πράξη, ως μια  μορφή κοινωνικής πρακτικής (Κανελλόπουλος, 2011). Η ανάπτυξη του όρου sounding (ηχοτροπία), έναντι του όρου musicking, από τον Feld (Feld et al., 2020), πυροδότησε την εστίαση μου στον ήχο. Η πορεία της έρευνάς μου «από τη μουσική στον ήχο» αποτελεί μία προσπάθεια διάκρισης της «μουσικής», από τους «έξω-μουσικούς ήχους» του drag performance (Πανόπουλος, 2005). Αναγνωρίζω ως μουσικοτροπία το (συλλογικό) τραγούδισμα στο drag performance, και ως ηχοτροπία την ευρύτερα ηχητική πράξη, μελετώντας τα χαρακτηριστικά των ήχων. Αυτά τα δύο όμως έρχονται μαζί. 

H εισήγησή μου θα εστιάσει στην drag ηχοτροπία και την drag μουσικοτροπία, αναλύοντας τις μουσικές (φωνητικές) επιτελέσεις και εμπειρίες των drag performers στην Ελλάδα, επιχειρώντας παράλληλα να τις συνδέσει με τα μουσικό-εκπαιδευτικά υπόβαθρα των επιτελεστών. Οι έρευνες του Manovski και των Jackson Hearns & Kremer, που εστιάζουν σε ζητήματα φύλου και φωνής στις εκπαιδευτικές διαδικασίες, μου δίνουν χώρο να ερευνήσω περαιτέρω αυτά τα ζητήματα σε συνδυασμό με το drag performance (Manovski, 2014 ; Jackson Hearns & Kremer, 2018). Χάρη σε αυτές, αντιλαμβάνομαι πως η μουσική (μου) εκπαίδευση πιθανόν να έχει σταθεί περιοριστική ως προς την έκφραση της φωνής (μου), μια διαδικασία που διεισδύει και στην καλλιτεχνική μου πρακτική. Τέλος, μέσω  της ακρόασης της λοατκια κοινότητας και της διαρκούς αλληλεπίδρασής μου με το χώρο του drag performance, θα θίξω ερωτήματα που αφορούν την έμφυλη περιθωριοποίηση και τη νοηματοδότηση της επιτελεστικής εμπειρίας.  

Θεματικοί Άξονες
  • Συμπερίληψη, περιθωριοποίηση, εκφοβισμός και αποκλεισμός
  • Μουσικές εμπειρίες με νόημα
  • Μουσική και κοινότητες
Λέξεις-κλειδιά Επιτέλεση, φύλο, μουσικοτροπία, ηχοτροπία
Γλώσσα παρουσίασης Ελληνική
Βιογραφικό σημείωμα εισηγητή/ών

Η Μαρία Πλαγερά (προτιμότερα, το Πιέλ) είναι απόφοιτο του τμήματος Μουσικών Σπουδών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, με κατεύθυνση στη μουσική παιδαγωγική. Η καλλιτεχνική του δράση είναι εστιασμένη στο drag performance, μια παραστασιακή μορφή τέχνης, με έμφυλες διαστάσεις. Στα drag performances που πραγματοποιεί, πειραματίζεται με τον ήχο,  αξιοποιώντας φωνητικές επιτελέσεις ως μέσο για την έρευνα της μουσικής και του ήχου στην κουήρ κοινότητα. H διπλωματική της εργασία, με τίτλο «Drag ηχοτ(ρ)οπία: ο ήχος ως επιτέλεση στη τέχνη του drag», ανατροφοδοτεί την εν εξελίξει έρευνά της.