Διερεύνηση ατομικών και συλλογικών εμπειριών συμμετεχόντων σε χορωδιακά σύνολα ενηλίκων
Despoina Aristeidou, Μαριέφη Βλατάκη, Νίκη Βλαχάκη, Ζαχούλης Ζαχαρίας, Ελευθερία Θάνη, Βασίλης Λέκκας, Ελένη Λεωνίδα, Μαργαρίτα Παναγιώτα Ξανθάκη, Μαρία Πετανίτη, Σακκά Μαρία, Μιχάλης Σπυριδάκης, Σωτήρης Σωτηρίου, Κατερίνα Τσολακίδου, Ειρήνη Φουντουλάκη
Θεματική ομαδική παρουσίαση σε μορφή pecha kucha
| Περίληψη |
Η συμμετοχή σε μία χορωδία, είτε ως χορωδός, είτε ως μαέστρος, συνοδεύεται από οφέλη, όπως η κοινωνική εμπλοκή, η μουσική σύμπραξη, η καλλιτεχνική έκφραση, αλλά και η αίσθηση πληρότητας (Boswell, 2022· Jansson & Balsness, 2021· Jansson et al., 2021· Robens et al., 2024). Σκοπός της παρούσας εργασίας είναι η συλλογική διερεύνηση των λειτουργιών, των ρόλων αλλά και των υποκειμενικών εμπειριών της συμμετοχής σε πανεπιστημιακές χορωδίες και χορωδίες ενηλίκων, των χορωδών και των μαέστρων στην Ελλάδα. Το ερευνητικό ερώτημα που επιδιώκεται να απαντηθεί είναι το πώς η συμμετοχή σε πανεπιστημιακές χορωδίες και χορωδίες ενηλίκων επηρεάζει την προσωπική ανάπτυξη, την κοινωνική συνοχή και τη συναισθηματική ευμάρεια, καθώς και πώς αποτυπώνεται ο ρόλος του μαέστρου στην ενίσχυση αυτών των εμπειριών. Αξιοποιήθηκε σχεδιασμός ποιοτικής μελέτης περίπτωσης με ένα συνολικό δείγμα 28 ατόμων, και συγκεκριμένα 10 φοιτητ(ρι)ών (6 φοιτήτριες και 4 φοιτητές) μελών πανεπιστημιακών χορωδιών, 10 ενηλίκων (9 γυναίκες και 1 άνδρας) μελών κοινοτικών χορωδιών και 8 μαέστρων (5 γυναίκες και 3 άνδρες) χορωδιών ενηλίκων, από διάφορα μέρη της Ελλάδας. Από την επαγωγική ανάλυση των ατομικών συνεντεύξεων από τρεις επιμέρους μελέτες, προέκυψαν θεματικές κατηγορίες που καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα εμπειριών και βιωμάτων των μαέστρων, των ενηλίκων χορωδών και των φοιτητ(ρι)ών. Σε αυτές περιγράφονται τα κίνητρα, οι προκλήσεις και τα οφέλη, όπως τα βιώνουν τα μέλη της χορωδίας διαφορετικών ηλικιακών ομάδων. Οι φοιτητές και οι συμμετέχοντες σε χορωδία ενηλίκων φαίνεται ότι έχουν ως κίνητρο την καλλιτεχνική έκφραση, την προσωπική ανάπτυξη και την επικοινωνία, βρίσκουν συναισθηματική ανακούφιση και αναπτύσσουν ισχυρούς κοινωνικούς δεσμούς με την ομάδα. Ο ρόλος του μαέστρου της χορωδίας αναδεικνύεται ως κεντρικό θέμα, με τους μαέστρους όχι μόνο να καθοδηγούν τη μουσική διδασκαλία, αλλά και να προάγουν τη συνοχή της ομάδας και την προσωπική ανάπτυξη των συμμετεχόντων. Με κάθε ιδιότητα εμπλοκής στη χορωδία, η συμμετοχή έχει αποδειχθεί ότι ενισχύει σημαντικά τη συναισθηματική ευημερία, μειώνει το άγχος και οικοδομεί την αίσθηση της κοινότητας (Bartleet et al., 2022· Robens et al., 2024). Αυτή η ολιστική προσέγγιση του υπό μελέτη φαινομένου επέτρεψε να αναδειχθεί η μεταμορφωτική δύναμη της χορωδιακής μουσικής, τόσο για τα άτομα που εμπλέκονται όσο και για την ευρύτερη κοινότητα που διαμορφώνουν. |
|---|---|
| Θεματικοί Άξονες |
|
| Λέξεις-κλειδιά | χορωδοί, μαέστροι, πανεπιστημιακή χορωδία, κοινοτική χορωδία |
| Γλώσσα παρουσίασης | Ελληνική |
| Βιογραφικό σημείωμα εισηγητή/ών |
Η Δέσποινα Αριστείδου είναι απόφοιτη του Παιδαγωγικού Τμήματος Ειδικής Αγωγής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, φοιτήτρια του Π.Μ.Σ. «Μουσική Παιδαγωγική στο Σχολείο και στην Κοινότητα» του Ιονίου Πανεπιστημίου καθώς επίσης και κάτοχος πτυχίου πιάνου με βαθμό «Άριστα Παμψηφεί» και έπαινο δεξιοτεχνίας. Από το 2018 εργάζεται ως εκπαιδευτικός ειδικής αγωγής στη δημόσια εκπαίδευση και από το 2020 ως καθηγήτρια πιάνου σε ωδείο του Βόλου. Έχει λάβει συμμετοχή σε πλήθος συναυλιών, παραστάσεων, ηχογραφήσεων και δράσεων σε συνεργασία με φορείς που υποστηρίζουν ευάλωτες κοινωνικές ομάδες.Τα ενδιαφέροντά της επικεντρώνονται σε μουσικοπαιδαγωγικά προγράμματα παιδιών σχολικής και εφηβικής ηλικίας. Η Μαριέφη Βλατάκη είναι νηπιαγωγός (απόφοιτος Πανεπιστημίου Πατρών), πτυχιούχος πιάνου και απόφοιτος του Τριετούς Κύκλου Σπουδών Μουσικοκινητικής Αγωγής Carl Orff. Έχει διδάξει μουσική σε νήπια, παιδιά, εφήβους και ενήλικες. Εργάζεται ως εκπαιδευτικός στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση και σε ωδείο. Είναι μεταπτυχιακή φοιτήτρια του Π.Μ.Σ. «Μουσική Παιδαγωγική στο Σχολείο και στην Κοινότητα» του Ιονίου Πανεπιστημίου. Η Νίκη Βλαχάκη είναι απόφοιτη του Τμήματος Μουσικών Σπουδών του Ιονίου Πανεπιστημίου και τελείωσε την κατεύθυνση Μουσικών Επιστημών (Μουσική Παιδαγωγική και Ψυχολογία της Μουσικής). Αυτή τη στιγμή είναι μεταπτυχιακή φοιτήτρια στο Τμήμα Μουσικής Παιδαγωγικής του Ιονίου Πανεπιστημίου στην κατεύθυνση «Μουσική παιδαγωγική στο Σχολείο και την Κοινότητα». Ο Ζαχαρίας Ζαχούλης είναι αριστούχος απόφοιτος του τμήματος Μουσικών Σπουδών με ειδίκευση τη Μουσική Παιδαγωγική και Ψυχολογία της Μουσικής και φοιτητής του μεταπτυχιακού προγράμματος «Μουσική Παιδαγωγική στο Σχολείο και στην Κοινότητα» του Ιονίου Πανεπιστημίου. Έχει πολυετή εμπειρία στη διδασκαλία μουσικής σε δημόσια σχολεία της Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, σε μουσικοπαιδαγωγικά προγράμματα και μουσικές σχολές. Τα διδακτικά του ενδιαφέροντα εστιάζουν στη διαθεματική και βιωματική προσέγγιση της μουσικής μάθησης. Η Ελευθερία Θάνη είναι απόφοιτη του Τμήματος Οικονομικών Επιστημών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και του Τμήματος Μουσικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων. Είναι φοιτήτρια του μεταπτυχιακού προγράμματος «Μουσική Παιδαγωγική στο Σχολείο και στην Κοινότητα» του Ιονίου Πανεπιστημίου. Εργάζεται ως εκπαιδευτικός μουσικής στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση. Ο Βασίλης Λέκκας από μικρή ηλικία παρακολούθησε μαθήματα μπουζουκιού στο δημοτικό ωδείο της πόλης των Ιωαννίνων. Αποφοίτησε από το τμήμα Μουσικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων με ειδίκευση στο τρίχορδο μπουζούκι. Είναι φοιτητής του μεταπτυχιακού προγράμματος «Μουσική Παιδαγωγική στο Σχολείο και στην Κοινότητα» του Ιονίου Πανεπιστημίου. Εργάζεται ως δάσκαλος μπουζουκιού στο μουσικό γυμνάσιο Ηγουμενίτσας και στο δημοτικό ωδείο Ιωαννίνων και συμμετέχει ενεργά ως μουσικός σε εκδηλώσεις. Η Ελένη Λεωνίδα είναι αριστούχος απόφοιτος του Τμήματος Μουσικών Σπουδών του Ιονίου Πανεπιστημίου, με ειδίκευση στη Μουσική Παιδαγωγική και Ψυχολογία της Μουσικής και φοιτήτρια του μεταπτυχιακού προγράμματος «Μουσική Παιδαγωγική στο Σχολείο και στην Κοινότητα» του ιδίου πανεπιστημίου. Έχει ασχοληθεί με τη διδασκαλία μουσικής σε βρέφη, νήπια και την ενίσχυση μουσικών δεξιοτήτων νεαρών μητέρων. Η έρευνά της μέχρι τώρα επικεντρώνεται στο πλαίσιο της μουσικής στην κοινότητα και σήμερα εργάζεται ως μουσικός σε νηπιαγωγείο και σε ωδείο. Η Μαργαρίτα Ξανθάκη είναι απόφοιτη του Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης του Α.Π.Θ. και φοιτήτρια του Π.Μ.Σ «Μουσική Παιδαγωγική στο Σχολείο και στην Κοινότητα» του Ιονίου Πανεπιστημίου. Έχει ασχοληθεί με μουσικό-παιδαγωγικά προγράμματα μέσα από την ομάδα «Παιχνιδιάτορες του Πύργου» της Παιδαγωγικής Σχολής του Α.Π.Θ, ενώ έχει συμμετάσχει σε μουσικές παραστάσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό με χορωδίες, ορχήστρες και φιλαρμονικές. Η Μαρία Πετανίτη είναι απόφοιτη του τμήματος Μουσικής Επιστήμης και Τέχνης του Πανεπιστημίου Μακεδονίας με ειδίκευση στις εφαρμοσμένες μουσικές σπουδές και φοιτήτρια του μεταπτυχιακού προγράμματος «Μουσική Παιδαγωγική στο Σχολείο και στην Κοινότητα» του Ιονίου Πανεπιστημίου. Έχει ασχοληθεί με μουσικοπαιδαγωγικά προγράμματα σε ωδεία, παιδικούς σταθμούς, μουσικά εργαστήρια και άλλους φορείς, ενώ το έτος 2024-2025 είναι το πρώτο που υπηρετεί ως αναπληρώτρια δασκάλα μουσικής σε δημόσιο δημοτικό σχολείο. Τα ενδιαφέροντα της επικεντρώνονται στο πλαίσιο της μουσικής στην κοινότητα και την άτυπη βιωματική μάθηση. Ακόμη, αγαπά την δυναμική της ομάδας, τα κρουστά και τον αυτοσχεδιασμό. Η Μαρία Σακκά είναι απόφοιτη του Τμήματος Μουσικών Σπουδών του Ιονίου Πανεπιστημίου με ειδίκευση στη «Μουσική Παιδαγωγική και Μουσική Ψυχολογία» και φοιτήτρια του Μεταπτυχιακού προγράμματος «Μουσική Παιδαγωγική στο Σχολείο και στην Κοινότητα» του ίδιου Πανεπιστημίου. Από το 2014 έως σήμερα εργάζεται στα Ιωάννινα ως καθηγήτρια μουσικής σε ωδείο και έχει ασχοληθεί με μουσικοπαιδαγωγικά προγράμματα σε ωδεία, παιδικούς σταθμούς, μουσικά εργαστήρια και άλλους φορείς. Έχει συμμετάσχει ως εθελόντρια μουσικός σε διάφορες δομές και τα ενδιαφέροντά της κινούνται γύρω από τους διαφορετικούς τρόπους προσέγγισης της μουσικής παιδαγωγικής. Ο Μιχάλης Σπυριδάκης είναι απόφοιτος του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών και διπλωματούχος βιολιού. Αυτή τη στιγμή είναι φοιτητής του μεταπτυχιακού προγράμματος «Μουσική Παιδαγωγική στο Σχολείο και στην Κοινότητα» του Ιονίου Πανεπιστημίου. Έχει πολυετή διδακτική εμπειρία στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση ως δάσκαλος βιολιού στο μουσικό σχολείο της πόλης του Ηρακλείου, ενώ παράλληλα συμμετέχει ενεργά στα μουσικά δρώμενα της πόλης. Ο Σωτήρης Σωτηρίου είναι απόφοιτος του Τμήματος Μουσικών Σπουδών του Ιονίου Πανεπιστημίου, με κατεύθυνση στη σύνθεση. Έχει συμμετάσχει σε συναυλίες τόσο στην Ελλάδα, όσο και στο εξωτερικό ως μέρος του προπτυχιακού προγράμματος Μουσικών Σπουδών του Ιονίου Πανεπιστημίου με την ορχήστρα και το φωνητικό σύνολο. Είναι φοιτητής του μεταπτυχιακού προγράμματος «Μουσική Παιδαγωγική στο Σχολείο και στην Κοινότητα» του Ιονίου Πανεπιστημίου. Η Κατερίνα Τσολακίδου είναι απόφοιτη του Τμήματος Μουσικών Σπουδών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και υποψήφια πτυχιούχος πιάνου. Είναι φοιτήτρια του μεταπτυχιακού προγράμματος «Μουσική Παιδαγωγική στο Σχολείο και στην Κοινότητα» του Ιονίου Πανεπιστημίου. Τα τελευταία έξι χρόνια δραστηριοποιείται στον χώρο της μουσικής εκπαίδευσης, ενώ τα τελευταία δύο έτη εργάζεται ως εκπαιδευτικός μουσικής στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση. Η Ειρήνη Φουντουλάκη είναι απόφοιτη του Τμήματος Μουσικών Σπουδών του Ιονίου Πανεπιστημίου, με ειδίκευση τη Μουσική Παιδαγωγική και Ψυχολογία της Μουσικής. Είναι μεταπτυχιακή φοιτήτρια στο Π.Μ.Σ. «Μουσική Παιδαγωγική στο Σχολείο και στην Κοινότητα» του Ιονίου Πανεπιστημίου. Σήμερα εργάζεται ως μουσικός σε ωδείο αλλά και σε σύνολα μουσικής σε ξενοδοχειακές μονάδες. |