Η εκκίνηση κάθε επιμορφωτικής διαδικασίας αφορμάται από το δεδομένο ότι οι ενήλικες χρειάζονται μια απολύτως διαφορετική αντιμετώπιση σε σχέση με τη βασική επαγγελματική εκπαίδευση και την εκπαίδευση ανηλίκων (Collins, 2004). Ειδικότερα, η επιμόρφωση εκπαιδευτικών γενικής παιδείας στη μουσική αποτελεί ένα πολυδιάστατο ζήτημα. Είναι γεγονός ότι οι νηπιαγωγοί διαθέτουν μειωμένη αυτοπεποίθηση ως προς τη διδασκαλία της μουσικής (Bautista κ.ά., 2024) και δηλώνουν ανεπαρκείς να προσεγγίσουν τα μουσικά ζητήματα (Theodoridis & Avgitidou, 2012). Παράλληλα, στη βιβλιογραφία συναντάται διχογνωμία ανάμεσα στην προοπτική της μουσικής διδασκαλίας από ειδικευμένους εκπαιδευτικούς μουσικής και εκπαιδευτικούς γενικής παιδείας (Malotti & Vieira, 2022· Vicente κ.ά., 2023). Η παρούσα βιβλιογραφική έρευνα εστιάζει στην επιμόρφωση εκπαιδευτικών πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης (προσχολικής και σχολικής) στη μουσική. Πρόκειται για βιβλιογραφική μετα-έρευνα που στηρίζεται σε έρευνες που έχουν διεξαχθεί τα τελευταία 25 χρόνια στην Ελλάδα και σε χώρες του εξωτερικού με εκπαιδευτικούς της συγκεκριμένης βαθμίδας. Στόχος της έρευνας είναι να διερευνήσει: α) τις ανάγκες των εκπαιδευτικών ως προς τα επιμορφωτικά προγράμματα μουσικής, όπως τις εκφράζουν οι ίδιοι, β) τα χαρακτηριστικά που οι ίδιοι επιθυμούν να διαθέτει η επιμόρφωση και γ) πότε μια επιμόρφωση φαίνεται να είναι αποτελεσματική για τους επιμορφούμενους επιδρώντας στις πρακτικές τους. Μέσα από την ανάλυση αυτών των στοιχείων επιχειρείται να εντοπιστεί πώς διαμορφώνονται τα παραπάνω χαρακτηριστικά στο πέρασμα των χρόνων, καθώς και ποιες τάσεις εντοπίζονται στην ελληνική και την αγγλόφωνη βιβλιογραφία. Επίσης θα αναδειχθούν ιδιαιτερότητες και καλές πρακτικές που έχουν οδηγήσει σε επιμορφώσεις με μεγάλη επίδραση στους εκπαιδευτικούς που συμμετείχαν σε αυτές.

• Δια βίου μάθηση των εκπαιδευτικών μουσικής

Η Δέσποινα Χαμάλη είναι νηπιαγωγός στη δημόσια εκπαίδευση. Ολοκλήρωσε τις προπτυχιακές της σπουδές στο Τμήμα Εκπαίδευσης και Αγωγής στην Προσχολική Ηλικία (ΤΕΑΠΗ) του Πανεπιστημίου Αθηνών. Aποφοίτησε από το εξ αποστάσεως μεταπτυχιακό πρόγραμμα του Πανεπιστημίου Λευκωσίας, «Μουσική Παιδαγωγική». Είναι υποψήφια διδάκτωρ του Τμήματος Μουσικών Σπουδών (ΤΜΣ) του Ιονίου Πανεπιστημίου. Είναι κάτοχος Διπλώματος στην Ψαλτική Τέχνη. Παράλληλα, έχει παρακολουθήσει μαθήματα πολίτικης λύρας, παραδοσιακού τραγουδιού και Τροπικής Θεωρίας (Μακάμ). Έχει παρακολουθήσει ποικίλα σεμινάρια και συνέδρια μουσικοπαιδαγωγικής. Έχει συνεργαστεί με διάφορους χώρους σχεδιάζοντας και υλοποιώντας μουσικοπαιδαγωγικά προγράμματα για παιδιά προσχολικής και σχολικής ηλικίας. 

Η Ζωή Διονυσίου είναι Καθηγήτρια Μουσικής Παιδαγωγικής στο Τμήμα Μουσικών Σπουδών του Ιονίου Πανεπιστημίου. Είναι διευθύντρια του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών «Μουσική Παιδαγωγική στο σχολείο και στην κοινότητα», και συντονίστρια πολλών δράσεων μουσικής στην κοινότητα. Είναι συνδιευθύντρια σύνταξης του περιοδικού Μουσικοπαιδαγωγικά, συγγραφέας του βιβλίου: «Διδακτική της Μουσικής: Απόψεις, προσεγγίσεις, προοπτικές» (Κάλλιπος, 2025), συν-συγγραφέας τριών άλλων βιβλίων, και επιμελήτρια συλλογικών τόμων και δύο Αποθετηρίων μουσικοπαιδαγωγικού περιεχομένου («Ευτέρπη - Ψηφιακό Μουσικό Ανθολόγιο», «Τραγουδώντας Ελληνικά με τα τραγούδια της Μαρίζας Κωχ»). Είναι μέλος της Επιτροπής για τη Μουσική Εκπαίδευση στην Προσχολική Ηλικία (ECME) της Διεθνούς Ένωσης για τη Μουσική Εκπαίδευση (ISME) (2022-2028) και αντιπρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής Ελλάδας στο Διεθνές Συμβούλιο για τις Παραδόσεις της Μουσικής και του Χορού (International Council for Traditions of Music and Dance, ICTMD Greece, από το 2022).