Η εισήγηση προτείνει την αξιοποίηση ελληνικών τραγουδιών ως, υποστηρικτικό, μέσο διδασκαλίας αφηγηματικών τεχνικών και τρόπων στο μάθημα της Λογοτεχνίας Λυκείου, σύμφωνα με το Αναλυτικό Πρόγραμμα Σπουδών (2021). Πρόκειται για μια θεωρητική έρευνα που μέσω των δραστηριοτήτων της στοχεύει στη μελλοντική εφαρμογή της σε εκπαιδευτικά περιβάλλοντα. Ως αφηγηματικές τεχνικές ορίζονται οι μέθοδοι που χρησιμοποιεί ο/η συγγραφέας για να διαμορφώσει μια ιστορία. Εκεί, εντάσσονται ο αφηγητής, με βάση τη συμμετοχή του στην ιστορία, οι αφηγηματικοί τρόποι∙ αφήγηση, διάλογος, περιγραφή, σχόλια, ελεύθερος πλάγιος λόγος και μονόλογος αλλά και η οπτική γωνία, η εστίαση, και ο χρόνος με τον ρυθμό αφήγησης. Στόχο αποτελεί η κατανόηση λογοτεχνικών όρων μέσω των τραγουδιών, βοηθώντας τα παιδιά στον εντοπισμό, την αναγνώριση και τους λόγους επιλογής τους. 
     Σημαντική είναι και η προσφορά της Δημιουργικής Γραφής, καθώς μέσα από δραστηριότητες βασισμένες στο ΑΠΣ, οι μαθητές/-τριες, έχοντας κατανοήσει τη θεωρία, προχωρούν στην παραγωγή πρωτότυπων κειμένων. Με αφορμή επιλεγμένα αφηγηματικά και διαλογικά τραγούδια καλούνται να μεταπλάσουν το είδος και να προχωρήσουν σε εναλλαγή οπτικής γωνίας ή εστίασης, πειραματιζόμενοι με άλλες τεχνικές και τρόπους. Ως αποτέλεσμα καλλιεργούν δεξιότητες γλωσσικού και κριτικού γραμματισμού. Ακόμη, τα παιδιά γνωρίζουν στιχουργούς και συνθέτες, συζητάνε για τον ρόλο και το ύφος της μουσικής, τον τρόπο αλληλεπίδρασης στίχων και μουσικής και διερωτώνται για τις επιλογές των δημιουργών. Άλλωστε, η μουσική κατέχει καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση της εμπειρίας ενός τραγουδιού, επηρεάζοντας την πρόσληψη της ιστορίας, το ύφος και τα συναισθήματα μέσω ενορχήστρωσης, ρυθμού και μελωδίας. Άλλη δραστηριότητα προκύπτει από την παρότρυνση των μαθητών/-τριών από τους/τις εκπαιδευτικούς για αναζήτηση παρόμοιων στοιχείων σε τραγούδια που οι ίδιοι/-ες ακούνε. Με αυτόν τον τρόπο, υιοθετούν ενεργό ρόλο και αποκτούν δεξιότητες συνειδητής επιλογής βάσει κριτηρίων όπως το προσωπικό τους γούστο αλλά και η ύπαρξη αφηγηματικών τεχνικών και τρόπων σε αυτά. Η επιλογή των τραγουδιών βασίζεται σε παιδαγωγικά, αφηγηματολογικά και πολιτισμικά κριτήρια, επιτρέποντάς τα να αξιοποιηθούν στην προσέγγιση πολιτικών και κοινωνικών ζητημάτων, προσφέροντας ευκαιρίες για ηθικο-φιλοσοφικό στοχασμό, ενώ δύνανται να ενταχθούν και στο μάθημα «Έκφραση-Έκθεση».
   Συμπερασματικά, η αξιοποίηση των ελληνικών τραγουδιών στο μάθημα της Λογοτεχνίας Λυκείου εμπλουτίζει τη διδακτική διαδικασία, καθώς αποτελεί ένα δυναμικό εργαλείο που συνδέει τη μουσική με τη λογοτεχνία, ενισχύοντας τη βιωματική μάθηση και την κριτική σκέψη των μαθητών/-τριών.

• Διαθεματικές προσεγγίσεις στη μουσική εκπαίδευση

Katerinamam96@yahoo.gr

Η Μαμούχα Αικατερίνη είναι απόφοιτη του τμήματος Επιστημών Προσχολικής Αγωγής και Εκπαίδευσης του ΑΠΘ και του μεταπτυχιακού «Δημιουργική Γραφή και Εκπαίδευση» του ΠΔΜ και του ΑΠΘ.  Την περίοδο 2018-2020 συνέγραψε κείμενα για τη Μουσικοπαιδαγωγική Ομάδα «Παιχνιδιάτορες του Πύργου» της Παιδαγωγικής Σχολής, όπου ήταν μέλος. Το 2020-2022 υπήρξε επιμελήτρια και συντάκτρια Ποίησης του λογοτεχνικού περιοδικού «Λεξηtanil». Με εισηγήσεις της συμμετείχε στο 5ο και 6ο Διεθνές Συνέδριο Δημιουργικής Γραφής, στο 9ο και 10ο συνέδριο Επιστημονικής Ένωσης για την Προώθηση της Εκπαιδευτικής Καινοτομίας αλλά και στο 3ο και 4ο Πανελλήνιο Συνέδριο «Το εκπαιδευτικό παιχνίδι και η τέχνη στην εκπαίδευση και στον πολιτισμό».