Η συμπεριληπτική εκπαίδευση στοχεύει στην ενσωμάτωση της μαθητικής ποικιλομορφίας στις γενικές τάξεις, παρέχοντας ίσες ευκαιρίες και καλλιεργώντας ένα περιβάλλον αποδοχής και ενσυναίσθησης (Jardinez & Natividad, 2024). Με διάθεση προώθησης προσβάσιμων μαθησιακών περιβαλλόντων για όλους τους μαθητές και τις μαθήτριες, ενεργεί προς την εξάλειψη των διακρίσεων και τη δημιουργία μιας κοινωνίας χωρίς αποκλεισμούς (Lindner et al., 2023). Στο νέο Πρόγραμμα Σπουδών Μουσικής (2022) περιγράφεται η συμπεριληπτική εκπαίδευση ως παιδαγωγική καινοτομία και ως διαδικασία που προωθεί την ισότιμη πρόσβαση στο μάθημα της μουσικής και που πρέπει να αποτελεί προτεραιότητα για κάθε εκπαιδευτικό μουσικής. Ωστόσο, η εφαρμογή της φαίνεται να αντιμετωπίζει αρκετές προκλήσεις όπως η έλλειψη εκπαιδευμένων εκπαιδευτικών, η ανεπαρκής υλικοτεχνική υποδομή, ακόμα και σε επίπεδο ευαισθητοποίησης της κοινωνίας (Vanweelden & Whipple, 2014). Στόχος της παρούσας μελέτης είναι η διερεύνηση των απόψεων φοιτητ(ρι)ών τμήματος μουσικών σπουδών ως προς την κατανόηση της συμπεριληπτικής εκπαίδευσης στο μάθημα της μουσικής, αλλά και της συμπερίληψης γενικότερα στο σχολικό περιβάλλον. Το ερώτημα που εξετάζεται είναι αν η συμπερίληψη είναι τρόπος διδακτικής προσέγγισης ή αν αποτελεί μια γενικότερη στάση ζωής, αξιών και ηθικής του/της εκπαιδευτικού μουσικής. Χρησιμοποιήθηκε σχεδιασμός διερευνητικής ποιοτικής μελέτης με τη χρήση ερωτηματολογίου με ανοιχτού τύπου ερωτήσεις. Τα ερωτηματολόγια (Ν=75) διανεμήθηκαν μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου σε όλες τις φοιτήτριες και τους φοιτητές της κατεύθυνσης της μουσικής παιδαγωγικής του ΤΜΣ του Ιονίου Πανεπιστημίου. Οι ανοιχτές ερωτήσεις έδωσαν στους συμμετέχοντες και στις συμμετέχουσες την ελευθερία να εκφράσουν με τα δικά τους λόγια τις απόψεις και τις σκέψεις τους, σύμφωνα με την κατανόησή τους. Πραγματοποιήθηκε θεματική επαγωγική ανάλυση από την οποία προέκυψαν ευρύτερες κατηγορίες που αφορούν, μεταξύ άλλων, την ερμηνεία ή παρερμηνεία του ίδιου του όρου, την πεποίθηση ότι αφορά άτομα με αναπηρίες, την δυσκολία στην εφαρμογή της, την αντιμετώπιση του Προγράμματος Σπουδών ως εμπόδιο, αλλά και την ανάγκη σύγκρουσης με πεποιθήσεις και στερεότυπα εδραιωμένα. Όπως υποστηρίζει ο Norwich (2005), η αντιμετώπιση της συμπεριληπτικής εκπαίδευσης απαιτεί σύνθεση αξιών, εννοιών και διδακτικής εμπειρίας, αντίστοιχα και από την μελέτη προκύπτει ότι η συμπερίληψη δεν μπορεί να θεωρηθεί μόνο ως μια συμπεριφορική κατασκευή ή μια συστηματική παιδαγωγική προσέγγιση, αλλά μάλλον ως μια πολύπλευρη έννοια που απαιτεί προσεκτική εξέταση διαφόρων παραγόντων που απαιτείται να λαμβάνονται υπόψη κατά τη διάρκεια των σπουδών των μελλοντικών εκπαιδευτικών μουσικής.

• Συμπερίληψη, περιθωριοποίηση, εκφοβισμός και αποκλεισμός
• Μουσική εκπαίδευση για την κοινωνική δικαιοσύνη και την ισότητα

Η Μίτσυ Ακογιούνογλου είναι Επίκουρη Καθηγήτρια Μουσικοθεραπείας και Συμπεριληπτικών Μουσικών Πρακτικών στο Ιόνιο Πανεπιστήμιο. Σπούδασε μουσικοθεραπεία σε προπτυχιακό και μεταπτυχιακό επίπεδο στο Michigan State University, ΗΠΑ, και σε διδακτορικό και μεταδιδακτορικό επίπεδο στο Ιόνιο Πανεπιστήμιο. Για την τριετία 2023-2026 εκπροσωπεί συλλόγους μουσικοθεραπείας της Ευρώπης στην Παγκόσμια Ομοσπονδία Μουσικοθεραπείας και είναι εκπρόσωπος της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Συνομοσπονδία Μουσικοθεραπείας. Είναι μέλος της επιστημονικής επιτροπής του περιοδικού Μουσικοπαιδαγωγικά, μέλος της συντακτικής ομάδας του Approaches: Ένα Διεπιστημονικό Περιοδικό Μουσικοθεραπείας, συνεπιμελήτρια της πηγής ανοικτής πρόσβασης Λεξικό Μουσικοθεραπείας: Τόπος Διεπιστημονικών Συναντήσεων, και μία από τις δύο προέδρους της Οργανωτικής Επιτροπής του 10ου Διεθνούς Συνεδρίου της Ε.Ε.Μ.Ε.