Παιχνίδια και ρυθμοί από την Αφρική στην ομάδα-τάξη
Μαριάννα Ερκέκογλου
Εργαστήριο
| Περίληψη |
Στο εργαστήριο θα παρουσιαστούν παραδοσιακά τραγούδια, παιχνίδια, λαχνίσματα, ηχητικά σήματα και αυτοσχεδιασμοί από τη Δυτική Αφρική, τα οποία μπορεί να χρησιμοποιήσει ο εκπαιδευτικός/διευκολυντής ως εκπαιδευτικά εργαλεία στην ομάδα ή/και τη σχολική τάξη. Επίσης, θα γίνει γνωριμία με αφρικάνικα κρουστά, βασικές τεχνικές του παιξίματός τους και παράλληλα, θα δοθούν σημαντικές πληροφορίες για το πολιτισμικό υπόβαθρο του παρεχόμενου υλικού. Μέσα από βιωματικές δραστηριότητες οι συμμετέχοντες θα εξερευνήσουν τους ρυθμούς, τα τραγούδια και τις ιστορίες που μεταφέρονται από γενιά σε γενιά στις κοινότητες της Δυτικής Αφρικής. Θα ακολουθήσουμε τις τεχνικές μιας παράδοσης που πιστεύει ότι «όλα είναι ρυθμός» και ότι «δεν υπάρχει κίνηση χωρίς ρυθμό» (Moumoudou ‘Mansa Camio’ Camara, FOLI, 2005).
Οι επιμέρους στόχοι του εργαστηρίου είναι: (α) η πολιτισμική ευαισθητοποίηση και η επαφή με τα μουσικά και κινητικά στοιχεία της αφρικανικής κουλτούρας, (β) η ανάπτυξη της ομαδικότητας μέσα από τη συμμετοχή σε ομαδικά παιχνίδια που ενισχύουν την επικοινωνία και τη συνεργασία, (γ) η ανάπτυξη της ρυθμικής αντίληψης και η εξοικείωση με ρυθμικά μοτίβα στηριζόμενα σε βασικούς αφρικανικούς ρυθμούς όπως το «Σόλι μπα» (Γρηγορίου Λευτέρης, 2012) μέσα από τη χρησιμοποίηση των κρουστών και του σώματος και, ακόμη, (δ) η ενδυνάμωση της δημιουργικής έκφρασης μέσα από την κίνηση, το τραγούδι και τον αυτοσχεδιασμό. ε) έμφαση στην πολύ διαδεδομένη στην αφρικανική μουσική τεχνική της Ερώτησης-Απάντηση (Call and Response) στα κρουστά και στη φωνή. Η τεχνική αυτή περιλαμβάνει έναν «ηγέτη» (leader) που παρουσιάζει έναν ρυθμό ή μια μελωδία και την ομάδα που απαντά.
Δομή του εργαστηρίου: - Εισαγωγή στη μουσική και τους ρυθμούς της Αφρικής, και ειδικότερα της Δυτικής Αφρικής. - Εκμάθηση τραγουδιών με φωνητική απόδοση, παίξιμο στα κρουστά και άσκηση στον αυτοσχεδιασμό. - Κίνηση - χορός και βασικά βήματα αφρικανικών χορών. - Παραδοσιακά αφρικανικά παιχνίδια, παιχνίδια γνωριμίας, λαχνίσματα και ρυθμικά παιχνίδια με ερώτηση – απάντηση, σε σύνδεση με πολιτισμικά στοιχεία, όπως είναι το μουσικό παιχνίδι «Ε, ζιμάμα» και το «Σάμπο Κουάγια» (Θεοδωρίδης Νίκος, 2017). - Παραδοσιακά αφρικανικά τραγούδια της Δυτικής Αφρικής, σε σύνδεση με πολιτισμικά στοιχεία, όπως είναι το «Νινιό», ένα τραγούδι στον ρυθμό tiriba, και το «Μοριμπαγιάσα». Το «Μοριμπαγιάσα» (Mamady Keita, 2010) είναι ένα έθιμο ευχών από την Γουϊνέα που συνδυάζει τον αυτοσχεδιασμό, την κίνηση, το τραγούδι, τα κρουστά και τη συμμετοχή της κοινότητας. - Οργανογνωσία γύρω από τα αφρικάνικα κρουστά και άλλα όργανα, όπως Τζέμπε, Ντουντούν και άλλα.
|
|---|---|
| Θεματικοί Άξονες |
|
| Λέξεις-κλειδιά | κοινοτική μουσική, δυτική Αφρική, παιχνίδια, τραγούδια |
| Γλώσσα παρουσίασης | Ελληνική |
| Βιογραφικό σημείωμα εισηγητή/ών |
Η Μαριάννα (Μαριάνθη) Ερκέκογλου είναι μουσικοπαιδαγωγός, διπλωματούχος κρουστός (Κρατικό Ωδείο Θεσσαλονίκης, 2019), μαέστρος της Μπάντας Δρόμου και δασκάλα των τμημάτων του Κρουστόφωνου, καθώς και βρεφονηπιακών σταθμών και νηπιαγωγείων. Έχει σπουδάσει αφρικανικά κρουστά με δασκάλους, όπως οι Λευτέρης Γρηγορίου, Αντώνης Παπαδόπουλος, Harouna Dembele, Dino Chinopoulos, Mare Sanogo και Famoudou Konate, ενώ έχει παρακολουθήσει σεμινάρια αφρικανικού χορού και αυτοσχεδιασμού. Από το 2012, το μουσικό εργαστήρι Κρουστόφωνο, που εμπεριέχει ποικίλες εκπαιδευτικές δράσεις, καθώς και τη δράση της Μπάντα Δρόμου, τελεί υπό την διεύθυνσή της. |