Η ελληνική παραδοσιακή μουσική στην τριτοβάθμια και δευτεροβάθμια τυπική εκπαίδευση. Καλλιτεχνικές - εκπαιδευτικές δράσεις της «Ορχήστρας Βιολιώνε» στα Μουσικά σχολεία της Ελλάδας και της Κύπρου.

ΓΙΑΝΝΗΣ ΖΑΡΙΑΣ

Βιντεοσκοπημένη καλλιτεχνική παρουσίαση

Περίληψη

https://youtu.be/ecn9lkBrMRg?si=lSe60G5eaJS6XxWx 

Στο παρόν βίντεο παρουσιάζεται ένα μικρό δείγμα από την επίσκεψη της Ορχήστρας Βιολιώνε του Τμήματος Μουσικής Επιστήμης και Τέχνης (ΤΜΕΤ) του Πανεπιστημίου Μακεδονίας σε 12 Μουσικά Σχολεία της Ελλάδας και της Κύπρου. Η κάθε επίσκεψη είχε διάρκεια περίπου 120' λεπτά και περιελάμβανε: α) Συναυλία της Ορχήστρας, β) Σεμινάριο-συζήτηση μεταξύ των μελών της και τους μαθητές και καθηγητές του σχολείου σχετικά με τη σπουδή της παραδοσιακής μουσικής στην τριτοβάθμια μουσική εκπαίδευση, και δη στο ΤΜΕΤ, καθώς και ζητήματα που άπτονται του ρόλου των οργάνων της οικογένειας του βιολιού στην ελληνική παραδοσιακή και αστική λαϊκή μουσική, και γ) Μουσική σύμπραξη της Ορχήστρας Βιολιώνε με ένα μουσικό σύνολο από κάθε μουσικό σχολείο.

Βασικός στόχος των εν λόγω δράσεων είναι η ανάδειξη νέων όψεων και τρόπων ερμηνείας και ενορχήστρωσης της ελληνικής παραδοσιακής μουσικής από τους νέους σπουδαστές της στις μέρες μας, αναδεικνύοντας παράλληλα τη συνέχεια, τη μουσική εξέλιξη και την πολιτισμική αλληλόδραση μεταξύ των δυο βασικών βαθμίδων μουσικής εκπαίδευσης, της δευτεροβάθμιας και της τριτοβάθμιας. Περαιτέρω προσδοκώμενο αποτέλεσμα των δράσεων είναι η ανάπτυξη ενός δημιουργικού διαλόγου μεταξύ των εμπλεκόμενων φορέων και μέσα από την διάδραση και τη συνεργασία τους να παραχθούν νέες ιδέες και σχέσεις που παράγουν πολιτισμό, αισθητική και γνώση, καθώς και η απώτερη προαγωγή τηςπολυπολιτισμικότητας ως μέσο διαλογικής και συναλλακτικής συνύπαρξης. Απώτερος στόχος, στο πλαίσιο μιας οραματίζουσας διαπολιτισμικής εκπαίδευσης είναι να τεθούν οι πρώτες βάσεις δημιουργίας ενός δικτύου διεθνών εκπαιδευτικών φορέων του πολιτισμού, μέσω του οποίου θα προβάλεται και θα επικοινωνείται ο ελληνικός μουσικός πολιτισμός και εκτός των εθνικών του συνόρων.

Η «Ορχήστρα Βιολιώνε» δημιουργήθηκε το 2018. Aποτελεί μια εικοσιπενταμελή ορχήστρα τοξοτών εγχόρδων των φοιτητών της ειδίκευσης του βιολιού της κατεύθυνσης Παραδοσιακής Μουσικής του TMET, αποτελεί μέλος του Εργαστηρίου Ποιητικής αυτού, και πραγματοποιείται στο πλαίσιο του προπτυχιακού μαθήματος «Εργαστήριο τοξοτών εγχόρδων» του ομώνυμου Τμήματος. Με ήδη δυο προσωπικά δισκογραφικά άλμπουμ στην πορεία της, βασική επιδίωξη του μουσικού συνόλου αποτελεί η παρουσίαση ρεπερτορίου, ως επί το πλείστον, της ελληνικής μουσικής, των Βαλκανίων και της ευρύτερης Ανατολικής Μεσογείου, αλλά και νέων σύγχρονων συνθέσεων, μέσα από ένα δημιουργικό πρίσμα ενορχήστρωσης και εφαρμογής παλαιότερων αλλά και πιο σύγχρονων ερμηνευτικών τεχνικών των τοξοτών εγχόρδων. Πρόκειται για μια εναλλακτική μουσική πρόταση σύμπραξης των τοξωτών εγχόρδων με στόχο την ανάπτυξη διαδραστικότητας και τη διαρκή εξερεύνηση διαύλων μουσικής επικοινωνίας μεταξύ τους με άφθονη αυτοσχεδιαστική διάθεση. Βασικός στόχος της Ορχήστρας είναι να τροφοδοτήσει το πεδίο τεχνογνωσίας της ερμηνείας των τοξοτών εγχόρδων ενε γένει με νέα στοιχεία τα οποία θα συμβάλουν στην ανάδειξη της εκφραστικής ιδιοτυπίας της «γλώσσας» της οικογένειας του βιολιού στις διάφορες λαϊκές προφορικές παραδόσεις. Η Ορχήστρα Βιολιώνε έχει πραγματοποιήσει μέχρι σήμερα περισσότερες από 40 εμφανίσεις σε προβεβλημένους χώρους, αρκετές εκ των οποίων έχουν επιχορηγηθεί πλήρως από το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού. Καλλιτεχνική επιμέλεια: Γιάννης Ζαρίας (επίκουρος καθηγητής βιολιού στο ομώνυμο τμήμα).

Θεματικοί Άξονες
  • Εμπειρίες, αξίες και πρακτικές της μουσικής και ηχητικής εκπαίδευσης
  • Κοινωνικό μουσικό περιβάλλον
Λέξεις-κλειδιά Ελληνική παραδοσιακή μουσική / Δευτεροβάθμια τριτοβάθμια μουσική εκπαίδευση / Βιολί / Ορχήστρα εγχόρδων /
Γλώσσα παρουσίασης Ελληνική
Βιογραφικό σημείωμα εισηγητή/ών

Ο Γιάννης Ζαρίας δραστηριοποιείται ως βιολιστής εδώ και τρεις δεκαετίες στο χώρο της ελληνικής μουσικής, ενώ παράλληλα ασχολείται με την ευρύτερη μουσική των βαλκανίων και τον αυτοσχεδιασμό. Είναι ιδρυτικό μέλος των μουσικών σχημάτων: Ρεμπέτικο Τρίο, του σύγχρονου κουαρτέτου εγχόρδων Frog String Quartet και της Ορχήστρας Βιολιώνε ΤΜΕΤ. Επίσης, είναι επίκουρος καθηγητής βιολιού στην κατεύθυνση παραδοσιακής μουσικής του τμήματος Μουσικής Επιστήμης & Τέχνης (TMET) του Πανεπιστήμιου Μακεδονίας. Η διδακτορική του διατριβή «Η Διαποίκιλση στην Ελληνική Παραδοσιακή Βιολιστική Τέχνη» εκδόθηκε από τις Εκδόσεις Ορφέας (2013) και ερευνητικά του άρθρα έχουν δημοσιευτεί σε σχετικά μουσικά περιοδικά και άλλες επιστημονικές εκδόσεις.