Ο Σημασιολογικός Ιστός (WEB 3.0) στην Μουσική Εκπαίδευση

Κωνσταντίνος Σοφιανός

Προφορική Ανακοίνωση

Συνεδρία Ψηφιακά μέσα και μουσική εκπαίδευση ( Saturday, 16-Apr-22 17:00:00 EEST )
Περίληψη

Το Διαδίκτυο και ο Παγκόσμιος Ιστός αποτέλεσαν επανάσταση στον τομέα της πληροφόρησης, καθώς η εφαρμογή του ελαχιστοποίησε τους γεωγραφικούς φραγμούς και συνέδεσε όλο τον πλανήτη σε ένα δίκτυο διακίνησης της πληροφορίας. Ειδικότερα η χρήση του Διαδικτύου στην εκπαιδευτική είναι διττή, είτε ως μέσο παροχής οργανωμένων εκπαιδευτικών προγραμμάτων (ηλεκτρονική μάθηση), είτε ως πηγή πληροφόρησης, εφόσον περιέχει ένα μεγάλο όγκο πληροφοριών, ποικίλης θεματολογίας και μορφής, ο οποίος με την κατάλληλη επεξεργασία, μπορεί να συμβάλλει στη δημιουργία έγκαιρου και αποτελεσματικού μαθησιακού/ διδακτικού περιεχομένου.

Η δημόσια φύση του Διαδικτύου οδήγησε στην δημιουργία ενός μεγάλου και συνεχώς μεταβαλλόμενου όγκου πληροφοριών, με αποτέλεσμα οι πληροφορίες αυτές να μην έχουν ενιαία μορφή και δομή. Η λύση δόθηκε από τον ίδιο τον δημιουργό του Παγκόσμιου Ιστού, τον Tim BernersLee, ο οποίος εμπνεύστηκε την επόμενη γενιά του Διαδικτύου, τον Σημασιολογικό Ιστό (Web 3.0). (Berners-Lee et al., 2001).

Ο Σημασιολογικός Ιστός (ΣΙ) μας μεταφέρει από τον κλασσικό παγκόσμιο ιστό με τους υπερσυνδέσμους και την απλή δημοσίευση εγγράφων και δεδομένων, στη δημιουργία δομημένων εγγράφων και στη σύνδεσή τους. Δίνει τη δυνατότητα περιγραφής της πληροφορίας σε σημασιολογικό και όχι μόνο σε συντακτικό επίπεδο, βάσει λεξιλογίων αναπαράστασης γνώσης (οντολογιών), η πληροφορία μπορεί να εντοπιστεί άμεσα και με ακρίβεια με τη βοήθεια προηγμένων εφαρμογών. (Antoniou & Harmelen, 2009).

Η χρήση των οντολογιών στην εκπαίδευση συμβάλλει σημαντικά στην μάθηση κυρίως στον τρόπο αναζήτησης πληροφοριών και στην οργάνωση των αποτελεσμάτων. Επίσης πολλές τεχνολογίες του ΣΙ όπως το Διαδίκτυο των Πραγμάτων (IoT), η Εικονική Πραγματικότητα (Virtual Reality), και η Τεχνητή Νοημοσύνη (Artificial Intelligent) βρίσκουν μεγάλη απήχηση στο χώρο της εκπαίδευσης και ειδικότερα της Μουσικής εκπαίδευσης. (Patel & Jain, 2019).  

Η έλευση του ΣΙ στον χώρο της μουσικής εκπαίδευσης έρχεται να διευκολύνει την ένταξη των νέων τεχνολογιών στις εκπαιδευτικές βάσεις της γνώσης και να φέρει μια καινοτομία στον τρόπο με τον οποίο δάσκαλοι και μαθητές διαχειρίζονται την πληροφορία (Yee-King et al., 2019). Επιπλέον η χρήση οντολογιών σε διάφορους τομείς της μουσικής εκπαίδευσης προσφέρει μια ποιοτικότερη μάθηση και βοηθά στην αναζήτηση δεδομένων και πληροφοριών σχετικά με την μουσική. 

Από την άλλη μεριά, τα Σύνολα Συνδεδεμένων Ανοικτών Δεδομένων (Linked Open Data, LOD) που σχετίζονται με την μουσική είναι προσιτά σε μαθητές και καθηγητές και βοηθούν στην δημιουργία μουσικών βιβλιοθηκών όπως την MusicBrainz. 

Μια αναδυόμενη περιοχή έρευνας που βρίσκει εφαρμογή στον μουσικό τομέα είναι και το Internet MusicalThings (IoMusT) το οποίο συμβάλλει στην αλληλεπίδραση μεταξύ των μαθητών και των μουσικών πραγμάτων. (Turchet et al., 2020). 

Η Τεχνητή Νοημοσύνη (Artificial Intelligent) συμβάλλει κι αυτή στον χώρο της μουσικής παιδείας με την ανάπτυξη έξυπνων αλγορίθμων για ψηφιακή σύνθεση μουσικής αλλά και για την εξόρυξη γνώσης από ψηφιακές βιβλιοθήκες. 

Τέλος ο ΣΙ παρέχει πρόσβαση σε μεγάλο αριθμό ανοικτών πόρων έτσι ώστε οι μαθητές να μπορούν να βελτιώσουν τις γνώσεις τους σχετικά με την μουσική, αλλά και να εγγραφούν σε Ανοικτά Μαζικά Εξ’ αποστάσεως Μαθήματα (MOOCs). Επίσης παρέχει τα κατάλληλα εργαλεία για την ανάπτυξη Έξυπνων Περιβαλλόντων μάθησης (Smart Learning Environments) όπου υλοποιείται το τρίπτυχο, Anywhere, Anytime, Any Distance. 

Θεματικοί Άξονες
  • Νέοι γραμματισμοί (ψηφιακός, πολυτροπικός, ηλεκτρονική πληροφορία)
  • Νέες μουσικές-τεχνολογικές εμπειρίες
Λέξεις-κλειδιά Σημασιολογικός ιστός, Ηλεκτρονική μάθηση, Έξυπνα περιβάλλοντα Μάθησης, Μουσική εκπαίδευση.
Γλώσσα Ελληνική
Βιογραφικό σημείωμα εισηγητή/ών

Γεννήθηκε στην Ηλεία και σπούδασε Μαθηματικός στο Πανεπιστήμιο Πατρών. Το 1995 διορίστηκε σαν καθηγητής Πληροφορικής και σήμερα εργάζεται στο Μουσικό Σχολείο Πρέβεζας. 

Κατέχει τίτλο Μεταπτυχιακών Σπουδών του ΠΜΣ “Τεχνολογίες Πληροφορικής και Πληροφοριακά Συστήματα” του Ιόνιου Πανεπιστημίου. Υπηρέτησε ως υποδιευθυντής στο Μουσικό Σχολείο Λευκάδας από το 2011 έως το 2012 και στο Μουσικό Σχολείο Πρέβεζας από το 2017 έως το 2020.

Από τον Φεβρουάριο του 2021 είναι υποψήφιος Διδάκτορας στο τμήμα Πληροφορικής του Ιουνίου Πανεπιστημίου και τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα στρέφονται στον Σημασιολογικό Ιστό (Web 3.0) και πως μπορεί να αξιοποιηθεί στην Μουσική εκπαίδευση.