Νίκος Θεοδωρίδης (συντονιστής)

Ο δημιουργικός ελεύθερος χρόνος, η άτυπη και η μη τυπική μάθηση, η κοινοτική μουσική, η δια βίου μάθηση, αποτελούν μερικά από τα θέματα που τις τελευταίες δεκαετίες απασχολούν ιδιαίτερα τους ερευνητές. Ο λόγος είναι ότι όλο και περισσότεροι άνθρωποι κάθε ηλικίας επιλέγουν να αφιερώσουν σημαντικό μέρος του ελεύθερου χρόνου τους σε μουσικές δράσεις σε διάφορα πλαίσια. Παρατηρώντας τον κοινοτικό ιστό, συναντάμε ομάδες και πρόσωπα που εδώ και χρόνια εκφράζουν με τον δικό τους τρόπο τις παραπάνω πολιτισμικές ανάγκες, παίρνοντας πρωτοβουλίες που συσπειρώνουν τους ενδιαφερομένους. 
Το συμπόσιο αυτό είναι αφιερωμένο σε μια ιδιαίτερη περίπτωση για τα δεδομένα της πόλης της Θεσσαλονίκης και της βόρειας Ελλάδας: Το Κρουστόφωνο και τον συντονιστή του Χρήστο Ερκέκογλου. Επί 25 χρόνια το Κρουστόφωνο λειτούργησε ως πυρήνας μουσικής δημιουργίας, μάθησης και επικοινωνίας δίνοντας έντονο παρόν στην κοινότητα. Λέξεις κλειδιά για την πολυετή δραστηριοποίηση του Κρουστόφωνου είναι: συλλογικότητα, πειραματισμός, εξωστρέφεια και κοινωνική ευαισθητοποίηση. Μια «πολυομαδική» προσπάθεια που είχε την τύχη να αποκτήσει μπροστάρη στην πορεία τον Χρήστο Ερκέκογλου, μια ακούραστη σημαία, μια προσωπικότητα με πολύ ξεχωριστά χαρακτηριστικά, ως δάσκαλο, μαέστρο, συντονιστή, εμψυχωτή. 

Αντικείμενο του συμποσίου αποτελεί αφενός το πλαίσιο δράσης του Κρουστόφωνου και αφετέρου η διερεύνηση των χαρακτηριστικών του Χρήστου Ερκέκογλου και των ρόλων του, των μεθόδων διδασκαλίας και διεύθυνσης μουσικών συνόλων (Μυράλης, 2013). Ειδικότερα θα εστιάσουμε στις φιλοσοφικές-μουσικοπαιδαγωγικές αρχές του φορέα, στα κίνητρα των συμμετεχόντων (Stamou & Custodero, 2007), στους διαύλους επικοινωνίας εντός και εκτός των ομάδων καθώς και στον αντίκτυπο που είχε στις ζωές των μελών και του κοινού της πόλης. Παράλληλα θα συζητηθεί ευρύτερα η σημασία που έχουν τα φωτεινά πρόσωπα και παρόμοια παραδείγματα στη διαμόρφωση της πολιτισμικής ζωής ενός τόπου. 

Μελετώντας το έργο του Χρήστου Ερκέκογλου, γίνεται εμφανές πως, λειτουργώντας άλλοτε με επίγνωση και άλλοτε διαισθητικά, εφάρμοσε πρωτοποριακές αρχές και πρακτικές που αφορούν σημαντικά ενδομουσικά και εξωμουσικά θέματα. Χαρακτηριστική είναι η διαπίστωση, μεταξύ άλλων, όπως προκύπτει από το ρεπερτόριο της Μπάντας, ότι η μουσική δεν προσεγγίζεται ως οικουμενική γλώσσα, αλλά αξιοποιείται ως παγκόσμιο φαινόμενο με δυναμική αλληλεπίδραση στην κοινότητα (Elliott, 1989). Η έμφαση, κατά τη διδασκαλία ή τις συναυλίες της Μπάντας δρόμου, στην καλλιτεχνική εμπειρία, σύμφωνα με τα πρότυπα της μη τυπικής εκπαίδευσης ενηλίκων (Κόκκος και συν., 2011), καθώς και στη συγκίνηση (Διονυσίου, 2009), κρύβουν τη βαθιά πεποίθηση του συντονιστή της Χρήστου Ερκέκογλου ότι τα στοιχεία αυτά βοηθούν τους συμμετέχοντες να αναπτυχθούν δημιουργικά και να αμφισβητήσουν στερεότυπα και αξίες τη κυρίαρχης κουλτούρας. Άλλες σημαντικές πτυχές είναι η σημασία της κοινωνικοποίησης και η μέριμνα για τη δυναμική της ομάδας (Kallio et al.).
 

Γιάννης Μυράλης - Παράγοντες που επηρεάζουν τη λειτουργία κοινοτικών μουσικών συνόλων

Στην παρουσίαση αυτή θα εξεταστεί το θεωρητικό πλαίσιο που διέπει τη λειτουργία μεγάλων κοινοτικών μουσικών συνόλων στον Ελληνικό και διεθνή χώρο. Συγκεκριμένα, θα εξεταστούν παράγοντες όπως τα δημογραφικά χαρακτηριστικά των μελών, οι λόγοι συμμετοχής σε μεγάλα μουσικά σύνολα, τα διαφορετικά επίπεδα μουσικής εμπλοκής των μελών, οι τρόποι λειτουργίας μεγάλων μουσικών συνόλων και η σχέση τους με την τοπική κοινότητα. Θα εξεταστούν επίσης οι επιπτώσεις που έχει η λειτουργία των συνόλων αυτών τόσο στους μουσικοπαιδαγωγούς όσο και στις τοπικές αρχές, ενώ θα προταθούν και προτάσεις για την περαιτέρω ανάπτυξη της δια βίου μάθησης, της κοινωνικοποίησης και ενσωμάτωσης μέσω της μουσικής.

Νίκος Θεοδωρίδης & Πολύβιος Ανδρούτσος - Ο Χρήστος Ερκέκογλου, μέσα από τα μάτια των μαθητών και συνεργατών του, όπως διαφαίνεται από τις απαντήσεις τους σε σχετικό ερωτηματολόγιο

Μαίη Κοκκίδου & Μαριάννα Ερκέκογλου - Σε γειτονιές και σε πλατείες: Η Μπάντα Δρόμου του Κρουστόφωνου και ο μαέστρος της

Αναστασία Γρηγοριάδου - Ο Χρήστος του Κρουστόφωνου, μουσικός  και εμψυχωτής της Αλληλεγγύης

• Σύνδεση της μουσικής εκπαίδευσης με την καθημερινή ζωή
• Μουσική εκπαίδευση και κυρίαρχη κουλτούρα
• Μουσικές εμπειρίες, δια βίου μουσική μάθηση και ευζωία
• Μουσική αγωγή, κοινωνική δικαιοσύνη και ανθρώπινα δικαιώματα
• Η μουσική διδασκαλία-μάθηση σε τυπικά, μη τυπικά και άτυπα περιβάλλοντα
• Πολύτεχνες παραστάσεις στο σχολείο, στο ωδείο και στην κοινότητα

O Πολύβιος Ανδρούτσος (Ph.D.) είναι μουσικοπαιδαγωγός-ερευνητής. Έχει δημοσιεύσει πολυάριθμες εργασίες και άρθρα σε ελληνικά και διεθνή περιοδικά για τη μουσική εκπαίδευση, δύο βιβλία και επίσης είναι συ-συγγραφέας των διδακτικών πακέτων της Β’ και Γ’ γυμνασίου. Έχει πραγματοποιήσει εισηγήσεις, σεμινάρια και εργαστήρια στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Έχει διδάξει μουσική στην ειδική εκπαίδευση, στην A/βάθμια και Β/βάθμια εκπαίδευση και επί σειρά ετών μαθήματα Μουσικής Παιδαγωγικής στο Τμήμα Μουσικής Επιστήμης και Τέχνης του Πανεπιστημίου Μακεδονίας και στο Τμήμα Προσχολικής Αγωγής του ΑΤΕΙΘ. Από το 2017 υπηρετεί ως μέλος Ε.Ε.Π. στο Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης του ΑΠΘ. Είναι ιδρυτικό μέλος της Ελληνικής Ένωσης για τη Μουσική Εκπαίδευση, όπου διατέλεσε πρόεδρος (1997-2003, 2006-2007), αντιπρόεδρος (2003-2006) και Επίτιμος Πρόεδρος από τον Ιούνιο του 2007. 

Η Αναστασία Γρηγοριάδου είναι δημοσιογράφος, παραγωγός ραδιοφωνικών εκπομπών στον σταθμό 9,58 της ΕΡΤ3.

Η Μαριάννα Ερκέκογλου είναι μουσικοπαιδαγωγός, μουσικός αφρικάνικων και παραδοσιακών κρουστών, νέα διευθύντρια του Κρουστόφωνου και μαέστρος της Μπάντας Δρόμου του Κρουστόφωνου και του συνόλου Africaound.

O Νίκος Θεοδωρίδης δραστηριοποιείται στον χώρο της μουσικής παιδαγωγικής με έμφαση στην προσχολική και πρωτοσχολική ηλικία. Είναι διδάκτωρ Μουσικής Παιδαγωγικής και ερευνητής στο πεδίο της αποτελεσματικότητας της μουσικοπαιδαγωγικής εκπαίδευσης και επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών καθώς και της οργάνωσης μουσικοπαιδαγωγικών προγραμμάτων για παιδιά. Από το 2012 ανήκει στο Ειδικό Εκπαιδευτικό Προσωπικό (Ε.Ε.Π., Α΄ βαθμίδα) του ΤΕΠΑΕ του Α.Π.Θ., ενώ, από το 1993 έως το 2011 δίδαξε στην Παιδαγωγική Σχολή του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας. Δίδαξε επίσης, ως επιμορφωτής, στα ΠΕΚ, στην Εξομοίωση, στο Διδασκαλείο, σε Μεταπτυχιακά προγράμματα κ.ά. Έχει δημοσιεύσει βιβλία με cd και άρθρα μουσικοπαιδαγωγικού περιεχομένου. Έχει συνθέσει παιδικά τραγούδια για θέατρο και για μουσικοπαιδαγωγικές εφαρμογές. Επιμελήθηκε και πήρε μέρος σε παραστάσεις μουσικού θεάτρου και εμψύχωσης για όλες τις ηλικίες με χαρακτήρα μουσικοπαιδαγωγικό, διαπολιτισμικό και επικοινωνιακό. Υπήρξε μέλος οργανωτικών επιτροπών και εισηγητής σε συνέδρια και ημερίδες. Είναι ιδρυτικό μέλος ομάδων και ενώσεων, όπως: Ελάτε να Παίξουμε, Κρουστόφωνο, Παιχνιδιάτορες του Πύργου, Ελληνική Ένωση για τη Μουσική Εκπαίδευση (Ε.Ε.Μ.Ε.)

H Μαίη Κοκκίδου (MEd, PhD, post-PhD) γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη. Έχει διδάξει στο Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας (ΠΤΔΕ, ΤΕΕΤ, ΠΜΣ «Σημειωτική και Επικοινωνία»). Σήμερα διδάσκει στα Μεταπτυχιακά Προγράμματα «Μουσική Παιδαγωγική» (Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο Κύπρου) και «Μουσική και Κοινωνία» (Πανεπιστήμιο Μακεδονίας). Άρθρα της έχουν δημοσιευτεί σε επιστημονικά διεθνή περιοδικά. Είναι συγγραφέας πολλών βιβλίων όπως «Η εμψύχωση στη Διδασκαλία-Μάθηση», «European Music Curricula: Philosophical Orientations, Trends, and Comparative Validation», «From kindergarten to early adulthood: Findings from a longitudinal study», «Διδακτική της Μουσικής», «Μουσικό Βίντεο: οπτικοακουστική αφήγηση, εργαλεία ανάλυσης, εκπαιδευτικές εφαρμογές» και «Music Definition and Music Education». Διετέλεσε πρόεδρος της ΕΕΜΕ (2007-2012). Τα πρόσφατα ακαδημαϊκά-ερευνητικά της ενδιαφέροντα αφορούν στη μουσική σημειωτική, στη φιλοσοφία και στα ΠΣ μουσικής εκπαίδευσης και στην πολυτροπική αντίληψη της μουσικής.

Ο Γιάννης Μυράλης είναι Αναπληρωτής Καθηγητής Μουσικής Παιδαγωγικής και Σαξοφώνου στο Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο Κύπρου. Τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα εστιάζουν στη διδασκαλία των μουσικών του κόσμου, στην οργανική μουσική εκπαίδευση και στα ερασιτεχνικά μουσικά σύνολα ενηλίκων και στην ιστορία της Κυπριακής μουσικής εκπαίδευσης. Έχει πλούσια διδακτική εμπειρία σε σχολεία και πανεπιστήμια στην Κύπρο και τις ΗΠΑ, ενώ έχει παρουσιάσει σε εθνικά και διεθνή συνέδρια μουσικής παιδαγωγικής, εθνομουσικολογίας και σαξοφώνου. Άρθρα του έχουν δημοσιευτεί σε περιοδικά στην Ελλάδα και στις ΗΠΑ. Είναι μέλος του Δ.Σ. του ECMTA και πρόεδρος του Forum for Instrumental and Vocal Teaching της ISME. Παράλληλα, έχει πλούσια εμπειρία ως σαξοφωνίστας με διάφορα σύνολα μουσικής δωματίου.