Οι τεχνολογικές εξελίξεις των τελευταίων ετών έχουν μετασχηματίσει τις μουσικές εμπειρίες των μαθητών, δημιουργώντας νέες μορφές μουσικής έκφρασης, δημιουργίας και μάθησης. Αν και υπάρχουν, πλέον, αρκετά δεδομένα για την αξιοποίηση των ψηφιακών μέσων στη μουσική εκπαίδευση, η χρήση σε μαθήματα μουσικής φαίνεται να είναι περιορισμένη εξαιτίας της έλλειψης μουσικής-τεχνολογικής κατάρτισης και του δισταγμού των εκπαιδευτικών για δράσεις με τεχνολογία (Bauer, 2020). Η πανδημική κρίση του COVID-19 έφερε ξανά στο προσκήνιο τα προβλήματα αυτά με πιεστικό τρόπο, καθώς διαφάνηκε ότι οι πρακτικές που εφαρμόζονται στη δια ζώσης διδασκαλία δεν μπορούν να μεταφερθούν αυτούσιες στο ψηφιακό περιβάλλον (Schiavio, et al., 2021). Στην αναζήτηση νέου εκπαιδευτικού υλικού, οι εκπαιδευτικοί χρησιμοποίησαν πληθώρα ψηφιακών αντικειμένων, κάποια εκ των οποίων είχαν παιδαγωγικά αποτελέσματα ενώ άλλα όχι. Σε αυτό το κλίμα αβεβαιότητας, αναδύθηκαν προβληματισμοί περί της καταλληλόλητας ενός λογισμικού στην εκπαιδευτική μουσική διδασκαλία.

Το εκπαιδευτικό λογισμικό αποτελεί ένα ψηφιακό τεχνολογικό προϊόν που εστιάζει στην υποστήριξη της διδασκαλίας  και την ενίσχυση των διαδικασιών της μάθησης (Κόμης, 2018· Δημητριάδης, 2015). Η σχεδίασή του ακολουθεί συγκεκριμένες γνωστικές, διδακτικές, παιδαγωγικές και τεχνολογικές προδιαγραφές (Τζιμογιάννης, 2019), μέσα από έναν συνδυασμό μεθοδολογιών, θεωριών μάθησης, διδακτικών μοντέλων και προσεγγίσεων στη βάση της συμβατότητας και της συμπληρωματικότητάς τους (Κόμης, 2018).  Η αξιοποίηση ενός ψηφιακού αντικειμένου σε διαδικασίες διδασκαλίας-μάθησης συνδέεται άμεσα με τις στρατηγικές που υιοθετούνται στην εκάστοτε τάξη, υποστηρίζοντας προκαθορισμένους εκπαιδευτικούς στόχους (Τζιμογιάννης, 2019). Ανάλογα τον προσανατολισμό της ανάπτυξης, υπάρχουν διακριτές κατηγορίες εκπαιδευτικών λογισμικών –εξάσκησης, προσομοίωσης, πολυμέσων, παιχνίδια κ.ά. (Δημητριάδης, 2015).

Η παρούσα εισήγηση εστιάζει στον σχεδιασμό ενός μοντέλου επιλογής εκπαιδευτικών λογισμικών σε διαδικασίες μουσικής διδασκαλίας-μάθησης. Αντλώντας από τα σύγχρονα μοντέλα ενσωμάτωσης της τεχνολογίας στην εκπαίδευση, οι άξονες ανάπτυξης εστιάζουν σε τεχνολογικά ζητήματα –προσβασιμότητα, συμβατότητα, κόστος–, ζητήματα περιεχομένου –πολυτροπική παρουσίαση, είδος ψηφιακού αντικειμένου–, μεθόδους αξιολόγησης –για τους μαθητές και τον εκπαιδευτικό–, διασύνδεση με σύγχρονες μουσικοπαιδαγωγικές προσεγγίσεις –διαθεματικότητα, ενεργητική μάθηση, συνεργατικές πρακτικές κ.ά.–, φιλοσοφικές και θεωρητικές αρχές –θεωρίες μάθησης, εκπαιδευτικός σχεδιασμός. Οι άξονες αυτοί λειτουργούν σε ένα πλαίσιο αλληλοσυμπλήρωσης. Μέσα από την ανάπτυξη του μοντέλου, διαφαίνεται ότι η επιλογή και η αξιοποίηση ψηφιακών αντικειμένων δεν συντελεί αναπόφευκτα στην ποιοτική βελτίωση της εκπαιδευτικής διαδικασίας, καθώς οποιοδήποτε ψηφιακό εργαλείο, δεν μπορεί να συνεισφέρει στη διαδικασία της μάθησης όταν δεν έχει διαμορφωθεί ένα κατάλληλο τεχνολογικό-παιδαγωγικό πλαίσιο. Καθώς ένα εκπαιδευτικό λογισμικό αποτελεί ένα γνωστικό εργαλείο (Δημητριάδης, 2015), οι εκπαιδευτικοί θα πρέπει να μπορούν να ενσωματώνουν οποιοδήποτε ψηφιακό αντικείμενο σε μουσικοπαιδαγωγικές δράσεις, προσαρμοσμένες στις ιδιαίτερες συνθήκες της τάξης τους και σε ένα κατάλληλα διαμορφωμένο τεχνολογικό-παιδαγωγικό περιβάλλον, ώστε η αξιοποίησή του να έχει επιπρόσθετη αξία στις διαδικασίες μουσικής διδασκαλίας-μάθησης.

• Νέοι γραμματισμοί (ψηφιακός, πολυτροπικός, ηλεκτρονική πληροφορία)
• Νέες μουσικές-τεχνολογικές εμπειρίες

Ο Γιάννης Μυγδάνης (MMus, MEd, MSc) είναι μουσικός και υποψήφιος διδάκτορας Μουσικής Παιδαγωγικής του Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου Κύπρου (E.U.C.). Κατέχει μεταπτυχιακούς τίτλους σπουδών στη Μουσική Παιδαγωγική (E.U.C.), στις Επιστήμες Αγωγής και της Εκπαίδευσης (UoPeople), και στα Πληροφοριακά Συστήματα (Ο.Π.Α.). Διπλωματούχος πιάνου, μοντέρνου πιάνου (LRSL) και ηλεκτρονικού οργάνου (DipLCM), ολοκλήρωσε τις σπουδές στα Ανώτερα Θεωρητικά (AmusTCL), και έλαβε το δίπλωμα Διεύθυνσης Χορωδίας και Σύνθεσης με «Άριστα και Α’ Βραβείο». Άρθρα του έχουν δημοσιευτεί σε πολλά διεθνή επιστημονικά περιοδικά. Έχει γράψει μουσική για θέατρο, ταινίες μικρού μήκους, παραμύθια και παιδικά τραγούδια ενώ έχει κυκλοφορήσει δύο δίσκους και τρία ψηφιακά singles με μελοποιήσεις Ελλήνων και ξένων ποιητών. Είναι επιμορφωτής στο εξ αποστάσεως πρόγραμμα «Η ψηφιακή τεχνολογία στη μουσική-ηχητική εκπαίδευση παιδιών και ενηλίκων» του ΚΕ.ΔΙ.ΒΙ.Μ. του Ιονίου Πανεπιστημίου. Εργάζεται ως καθηγητής πιάνου, πλήκτρων και θεωρητικών στο Δημοτικό Ωδείο Αμαρουσίου.