Η Μουσική στην Κοινότητα έχοντας ως εργαλείο τη μουσική δημιουργία (music making), πρεσβεύει την προσβασιμότητα όλων στην τέχνη (cultural democracy,), την ενσωμάτωση διαφορετικών μουσικών πολιτισμών (cultural diversity), τη δια βίου μάθηση (lifelong learning), τη μουσική ανάπτυξη του ατόμου χωρίς το κυνήγι της μουσικής τελειότητας και την προσωπική και κοινωνική έκφραση του ατόμου ως ενεργού μέλους μιας συγκεκριμένης κοινότητας (Κertz-Welzel, 2016). Ένα από τα πιο διαδεδομένα πεδία εφαρμογής της κοινοτικής μουσικής είναι οι κοινωνικά ευπαθείς ομάδες.  Με τον όρο αυτό, αναφερόμαστε σε εκείνες τις ομάδες του πληθυσμού, οι οποίες, είτε ζουν στο περιθώριο της ευρύτερη κοινωνίας είτε βρίσκονται σε υψηλό κίνδυνο περιθωριοποίησης και κοινωνικού αποκλεισμού λόγω των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών που παρουσιάζουν (άτομα χαμηλού μορφωτικού και κοινωνικοοικονομικού επιπέδου, μειονότητες, μετανάστες, πρόσφυγες, κτλ.) (Στάμου, 2021). Η κοινοτική μουσική πράξη, για τα άτομα αυτά, γίνεται το όχημα μέσα από το οποίο θα μπορέσουν να ενσωματωθούν κοινωνικά, να βιώσουν την αποδοχή και να καλυτερεύσουν τα επίπεδα ευημερίας και ευζωίας τους (Τρούλου, 2021).

Οι οικονομικές και κοινωνικές εξελίξεις των τελευταίων δεκαετιών σε παγκόσμιο αλλά και εθνικό επίπεδο οδήγησαν στον κοινωνικό αποκλεισμό ενός μεγάλου μέρους ανθρώπων, γεγονός που είχε ως αποτέλεσμα την αύξηση του ποσοστού των ατόμων που ανήκουν στις ευπαθείς ομάδες. Συνεπώς,  η ανάγκη για την προώθηση του αιτήματος της κοινωνικής δικαιοσύνης, της ενίσχυσης της διαπολιτισμικότητας και της κατανόησης της διαφορετικότητας, είναι πιο επιτακτική από ποτέ.  Με βάση τα παραπάνω, η μουσική εκπαίδευση είναι απαραίτητο να εναρμονισθεί με τις υπάρχουσες κοινωνικο-πολιτισμικές συνθήκες και να ενσωματώσει προσεγγίσεις και πρακτικές της κοινοτικής μουσικής (Τρούλου, 2021). Ειδικότερα, οι κοινωνικές συγκυρίες που διαδραματίστηκαν στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια (οικονομική κρίση και μεταναστευτικό) έχουν σημαντικές επιπτώσεις στην ελληνική σχολική πραγματικότητα. Οι εκπαιδευτικοί μουσικής πολύ συχνά καλούνται να εργασθούν με μικτούς και συχνά ετερόκλητους μαθητικούς πληθυσμούς, αποτελούμενους μεταξύ άλλων από παιδιά προσφύγων-μεταναστών ή παιδιά που προέρχονται από οικογένειες με αρκετές δυσκολίες ως προς το οικονομικό και κοινωνικό τους επίπεδο. Ως εκ τούτου, ο εκπαιδευτικός  μουσικής οφείλει να αποκτήσει έναν πιο διευρυμένο ρόλο και να ενσωματώσει στο μάθημά του νέες στρατηγικές -όπως η υιοθέτηση ενός πιο «κοινοτικού» μαθήματος-  ώστε να αποτελέσει το σημερινό ελληνικό σχολείο, αυτό που η Beineke (2013:288) ονομάζει, ένα χώρο εκπαίδευσης ευαίσθητων, σκεπτόμενων, «ανοιχτών» απέναντι στις αλλαγές και αλληλέγγυων ατόμων, τα οποία θα συμβάλλουν σε ένα καλύτερο κόσμο.

Στο συγκεκριμένο εργαστήριο, οι συμμετέχοντες πρόκειται να εμπλακούν σε μουσικές δράσεις ομαδοσυνεργατικού χαρακτήρα με αφορμή την ταινία «Viva Cuba» (2005),  μία ταινία που πραγματεύεται τη φιλία και την αγάπη δύο παιδιών παρά τις μεγάλες κοινωνικοοικονομικές  διαφορές που τους χωρίζουν. Σκοπός του εργαστηρίου είναι να παρακινήσει τους συμμετέχοντες στην υιοθέτηση και το σχεδιασμό ανάλογων κοινοτικών  μουσικών δραστηριοτήτων στο μάθημα της μουσικής,  ώστε να διαμορφωθεί ένα συμπεριληπτικό και δημιουργικό κλίμα ελεύθερης έκφρασης μέσα στην σχολική αίθουσα και να μετατραπεί το σχολείο σε φορέα αποδοχής και ενότητας ολόκληρης της κοινωνίας. Ειδικότερα οι συμμετέχοντες: α) θα δημιουργήσουν ένα  δίστιχο/τετράστιχο που θα έχει ως θέμα ένα από τα μηνύματα της ταινίας και θα το αποδώσουν μουσικά  με την εφαρμογή Arpeggios (Chrome Music Lab) ή με ρυθμική συνοδεία κρουστών, β) θα συνθέσουν τη δική τους μουσική για να εκφράσουν τα συναισθήματα που αναδύονται από την ταινία με τη χρήση μουσικών οργάνων των συμμετεχόντων (ρυθμικά και μελωδικά κρουστά), αυτοσχέδιων ήχων, φωνής και γ) θα ενημερωθούν και για άλλες μουσικές δράσεις που θα μπορούσαν να υλοποιήσουν στη δια ζώσης διδασκαλία με αφορμή την ταινία. 

Το παρόν εργαστήριο είναι  αποτέλεσμα παρακολούθησης  του ετήσιου προγράμματος «Μουσική και τέχνη με κοινωνικά ευπαθείς ομάδες» του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, με επιστημονικά υπεύθυνη την καθηγήτρια κ. Στάμου Λήδα.

• Μουσικές εμπειρίες στο σχολείο, στο ωδείο και στην κοινότητα
• Μουσική αγωγή, κοινωνική δικαιοσύνη και ανθρώπινα δικαιώματα

H Μαρίνα Μίντζα εργάζεται ως εκπαιδευτικός μουσικής στην Πρωτοβάθμια από το 2005 και ως μουσικοπαιδαγωγός σε ωδεία και χώρους δημιουργικής απασχόλησης.  Eίναι κάτοχος Μεταπτυχιακού Διπλώματος στη Μουσική Εκπαίδευση από το τμήμα Μουσικών Σπουδών (ΕΚΠΑ), διπλώματος Ανώτερων Θεωρητικών και απόφοιτος του Διετούς Επιμορφωτικού Εργαστηρίου Καλλιτεχνικής και Δημιουργικής Εκπαίδευσης «ΑΝΙΜΑ». Συμμετέχει με βιωματικά εργαστήρια σε συνέδρια, ημερίδες και επιμορφώσεις εκπαιδευτικών μουσικής. Το  2018 κυκλοφόρησε το βιβλίο « Παιχνίδια με τους Μουσικούς  Σωλήνες  Boomwhackers» (εκδ. Fagottobooks) στο οποίο συμμετείχε ως συν-συγγραφέας.  Πιστεύει πως «η μουσική πρώτα ανακαλύπτεται και μετά μαθαίνεται»  και για αυτό η εκμάθηση της μουσικής μέσα από βιωματικές δραστηριότητες αποτελεί τον πυρήνα στη μουσική διδασκαλία της.

Η Διονυσία Τροντή είναι απόφοιτος του Τμήματος Μουσικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών, κάτοχος Μεταπτυχιακού διπλώματος στη Μουσική Παιδαγωγική από το Πανεπιστήμιο Λευκωσίας, διπλώματος Κιθάρας και Ανωτέρων Θεωρητικών. Διδάσκει Μουσική από το 2005 στην Πρωτοβάθμια (κυρίως) Εκπαίδευση. Υποστηρίζει σθεναρά την ενεργό συμμετοχή και μουσική δράση των μαθητών στο μάθημα της Μουσικής, καθώς και την καλλιέργεια της κριτικής σκέψης και της δημιουργικότητάς τους. Θεωρεί πως μέσω της εκπαίδευσης η μουσική αποτελεί ένα αγαθό που συμβάλει άμεσα στην ευημερία του ατόμου και κατ’ επέκταση της κοινωνίας. Παράλληλα, αναπτύσσει καλλιτεχνική δραστηριότητα μέσω του κιθαριστικού ντουέτου Musica Libera, που έχει ιδρύσει μαζί με τον σύζυγό της, κιθαριστή Κωνσταντίνο Κηρολύτη.