Ο Friedrich Froebel (1782 – 1852), γερμανός παιδαγωγός που επινόησε και δημιούργησε τον νηπιακό κήπο (kindergarten), κατατάσσεται – μαζί με τον Pestalozzi - στους κύριους εκπροσώπους του νεώτερου ανθρωπισμού. Το παιδαγωγικό του σύστημα εκκινεί από την πεποίθηση ότι ο άνθρωπος πρέπει να διαπαιδαγωγηθεί σύμφωνα με τις απαιτήσεις της ανθρώπινης φύσης του (Δανασσής – Αφεντάκης, 1980). Ο Froebel στρέφεται προς τον τρόπο που μαθαίνει το παιδί με τις αισθήσεις, την κίνηση, το τραγούδι και το παιχνίδι. Η μουσική και το παιχνίδι θα λάβουν πρωταρχική θέση στο παιδαγωγικό του σύστημά  (Ράπτης, 2015). Τα ρυθμικά τραγούδια, τα τραγούδια των Δώρων και των κατασκευών, η αφήγηση ιστοριών, τα παιχνίδια σε κύκλο, ο χορός, τα παιδικά τραγουδάκια κίνησης δακτύλων (fingerrhymes) αποτελούν καθημερινές δραστηριότητες στον νηπιακό κήπο (Tovey, 2017).  Το 1844,  τέσσερα χρόνια μετά την ίδρυση του πρώτου νηπιακού κήπου,  ο Froebel θα εκδώσει το βιβλίο Μητρικά Τραγούδια και Χάδια εκκινώντας από την παρατήρηση της μουσικής επικοινωνιακής σχέσης μητέρας και παιδιού. Το εικονογραφημένο αυτό οικογενειακό βιβλίο περιλαμβάνει παιχνιδοτράγουδα δακτύλων  με θέματα από το  φυσικό κι ανθρωπογενές περιβάλλον,  προορισμένα  να αποδοθούν  από τη μητέρα (ή άλλον φροντιστή) και το παιδί, μιμητικά. Οι παρτιτούρες των τραγουδιών κυκλοφορούν από τον συνθέτη Robert Kohl, συνεργάτη του Froebel. Οι δύο τους θα δημιουργήσουν  τραγούδια για τα Δώρα καθώς και παιχνιδοτράγουδα κίνησης (movement songs), κ.ά. Η επίδραση της μουσικοπαιδαγωγικής παράδοσης του Kindergarten στην αγωγή μικρών παιδιών ήταν μεγάλη και παραμένει άμεσα αναγνωρίσιμη ακόμη και σήμερα σε πρακτικές των σύγχρονων νηπιακών κήπων.  O Froebel υπήρξε πρωτοπόρος παιδαγωγός που εισήγαγε – με την παιδοκεντρικότητα της αγωγής του – την παιδική μουσική κουλτούρα (“children’s music culture”) (Campbell, 1998) μέσα στη μαθησιακή διαδικασία, προαναγγέλλοντας προσεγγίσεις μουσικοπαιδαγωγών του 20ου αιώνα, όπως του Ζoltan Kodály και του Carl Orff, καθώς και νέες κατευθύνσεις στο πεδίο της εθνομουσικολογίας και της παιδοψυχολογίας. Στην εργασία διερευνώνται  οι διεργασίες μέσα από τις οποίες ο Froebel θα φθάσει στη σύλληψη της μουσικοπαιδαγωγικής του προσέγγισης στο πλαίσιο του νηπιακού κήπου, η απήχηση και οι αντιδράσεις της κοινωνίας της εποχής του στις ιδέες του, ο ρόλος  που έπαιξαν οι μουσικοπαιδαγωγικές του προτάσεις στη διάδοση των Kindergarten. Τα ζητήματα αυτά θα αναλυθούν μέσα από τη διερεύνηση πρωτογενών πηγών της εποχής. Η γνώση αυτή φιλοδοξεί να οδηγήσει σε μια βαθύτερη κατανόηση σύγχρονων μουσικοπαιδαγωγικών προσεγγίσεων,  αλλά και να αποτελέσει πηγή έμπνευσης για τον εκπαιδευτικό καθώς περιγράφει τη συγκρότηση ενός καινοτόμου εκπαιδευτικού εγχειρήματος που καθόρισε αποφασιστικά την αγωγή των μικρών παιδιών. Η παρούσα εισήγηση εντάσσεται στο πεδίο της Ιστορικής Μουσικής Παιδαγωγικής η οποία εξετάζει την ιστορία της θεωρίας και πράξης μάθησης και διδασκαλίας της μουσικής μέσα στα ευρύτερα πολιτισμικά και ιδεολογικά πλαίσια. 

• Πλουραλισμός και ιεραρχίες αξιών στη μουσική εκπαίδευση
• Σύνδεση της μουσικής εκπαίδευσης με την καθημερινή ζωή
• Μουσική εκπαίδευση και κυρίαρχη κουλτούρα

 Χρυσάνθη Ζεπάτου: Εκπαιδευτικός Μουσικής  Δίπλωμα- Πτυχίο Πιάνου /Athenaeum- Ωδείο Αθηνών. Υποψήφια Διδάκτορας Π.Τ. Νηπιαγωγών Παν/μιο Ιωαννίνων, Μεταπτυχιακό Διατμηματικού Προγράμματος Τ.Μ Σ/ Τ.Μ.Μ.Ε - ΕΚΠΑ,  Πτυχίο Πολιτική Επιστήμη και Ιστορία/ Πάντειο Πανεπιστήμιο. Συγγραφικό έργο (μέλος): «Μουσική Ε΄ Δημοτικού» (2007),  Νέο Π. Σ. Μουσικής (2014), Οδηγός Εκπαιδευτικού Μουσικής (2014), Δημοσιεύσεις σε  Συνέδρια: 2ο & 4ο ΕΕΜΑΠΕ (2009) (2011), Τέχνη κι Εκπαίδευση ΙΕΠ (2015), 8ο  ΕΕΜΕ (2019), Περιοδικό «Μουσική στην Πρώτη Βαθμίδα» (2008),  Επιμορφώτρια: ΔΕΠΠΣ – ΑΠΣ/Νέα Εκπαιδευτικά Πακέτα (2004), Νέο Σχολείο (2012), Σύμβουλος Πιλοτικής Εφαρμογής Νέου Π.Σ.Μουσικής (2012), Αξιολογήτρια  «Μουσική Γ΄ - Δ΄ Δημοτικού» / Νέο Σχολείο (2015),  Μέντορας Πρακτικής Άσκησης φοιτητών Τ.Μ.Σ.-Ε.Κ.Π.Α (2008-).

Ο Θεοχάρης Ράπτης είναι Αναπληρωτής Καθηγητής στο Παιδαγωγικό Τμήμα Νηπιαγωγών του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων. Σπούδασε Φιλοσοφία, Παιδαγωγική και Ψυχολογία στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων και Μουσική Παιδαγωγική, Μουσικολογία και Φιλοσοφία στο Ludwig-Maximilians-Universität του Μονάχου στη Γερμανία. Μετά τον τίτλο Magister στο Τμήμα Μουσικής Παιδαγωγικής, εκπόνησε τη διδακτορική του διατριβή στο ίδιο Πανεπιστήμιο. Κατά τη διάρκεια των σπουδών του υπήρξε υπότροφος του Ιδρύματος Παναγιώτη & Έφης Μιχελή. Τα ειδικά του ερευνητικά ενδιαφέροντα περιλαμβάνουν τη μουσική εκπαίδευση στις μικρές ηλικίες, τη φιλοσοφία της μουσικής αγωγής, τη συστηματική μουσική παιδαγωγική και τη σχέση της μουσικής αγωγής με τα συναισθήματα.