Το παιχνίδι ορίζεται ως ένα αφηγηματικό σύστημα με χωροχρονικά όρια που βρίσκεται έξω από το πλαίσιο της φυσιολογικής ζωής και δημιουργεί ένταση, πρόκληση και επιθυμία για επιτυχία (Huizinga, 1955). Μερικά από τα χαρακτηριστικά ενός παιχνιδιού είναι το πεδίο εφαρμογής, οι κανόνες, οι στόχοι, η ανατροφοδότηση, οι ανταμοιβές, το ασφαλές περιβάλλον, το αβέβαιο αποτέλεσμα και ο ανταγωνισμός (Apostol et al., 2013 ∙ Salen & Ζimmerman, 2003).

Η χρήση παιχνιδιών ως εργαλείων μάθησης προάγει την κριτική σκέψη, ενισχύει την προσοχή των μαθητών, τους εκπαιδεύει να σκέφτονται υπό πίεση, να διασκεδάζουν, να σέβονται τους κανόνες και να διαχειρίζονται καλύτερα τη νίκη ή την ήττα σε ένα απολύτως ασφαλές περιβάλλον. Όλοι αυτοί οι στόχοι περιλαμβάνονται σε πολλά προγράμματα σπουδών (Aremu, 2010). Μέσω της αλληλεπίδρασης και της καλλιέργειας δεξιοτήτων, οι μαθητές βιώνουν συναισθήματα αυτοελέγχου και ευχαρίστησης στη μαθησιακή διαδικασία (Brock et al., 2009). 

Στο διαδίκτυο υπάρχουν πολλές παιγνιώδεις δραστηριότητες εξάσκησης μουσικών φθόγγων οι περισσότερες από τις οποίες παίζονται ατομικά και έχουν ασκήσεις ακρόασης και αναγνώρισης μουσικών φθόγγων συνοδευόμενες από μια βαθμολογία η οποία ανεβαίνει ανάλογα με τις σωστές απαντήσεις. «Οι πειρατές της μουσικής» είναι ένα τεχνολογικά εμπλουτισμένο εκπαιδευτικό παιχνίδι που έχει ως σκοπό την εξάσκηση των μαθητών στην ανάγνωση, την ακρόαση, τη σύνθεση και την εκτέλεση μουσικής. Το παιχνίδι αυτό προορίζεται για χρήση στην τάξη της μουσικής και αποτελεί συνδυασμό ενός κλασικού επιτραπέζιου παιχνιδιού και χρήσης της τεχνολογίας, προσφέροντας έτσι άμεση διάδραση, ανατροφοδότηση και παροχή πληροφοριών σε έναν εικονικό κόσμο με μουσικές δοκιμασίες. Όλα τα παραπάνω στοιχεία προσφέρουν ισχυρές εμπειρίες, επιθυμία για νίκη και ενισχύουν την περιέργεια και το ενδιαφέρον μέσα από την πολυπλοκότητα των πληροφοριών που προσφέρουν (Magerkurth et al., 2005).

Η τάξη χωρίζεται σε 4 ή 5 ομάδες, η καθεμία από τις οποίες διαλέγει έναν πειρατή που κινείται σε έναν εικονικό χάρτη που προβάλλεται μέσω ενός προτζέκτορα στον πίνακα της τάξης και εμπεριέχει τις νότες του πενταγράμμου. Μέσα από δοκιμασίες ακρόασης, εκτέλεσης και σύνθεσης, η κάθε ομάδα προσπαθεί να κερδίσει όσο το δυνατόν περισσότερα φλουριά αυξάνοντας το θησαυρό της. Αυτό επιτυγχάνεται όταν η ομάδα παίζει σωστά κάποιο μουσικό όργανο ή όταν βρίσκει τα ηχητικά αποσπάσματα που εκτελούνται από το δάσκαλο ή τους μαθητές. Η διαδικασία του παιχνιδιού είναι μη αυτοματοποιημένη καθώς οι μαθητές χρησιμοποιούν ένα πραγματικό ζάρι και πραγματικές καρτέλες τα δεδομένα των οποίων καταχωρούνται από τον εκπαιδευτικό στον υπολογιστή. Μη αυτοματοποιημένη είναι και η αξιολόγηση των εκτελέσεων των μαθητών καθώς και η καταχώριση των σωστών απαντήσεων στις δοκιμασίες ακρόασης.

Η συνεισφορά του παιχνιδιού «Οι πειρατές της μουσικής» στην μουσική εκπαίδευση έγκειται στην καλλιέργεια των μαθητών στην ακρόαση, εκτέλεση και σύνθεση ρυθμικών και μελωδικών μοτίβων αλλά και σε μια σειρά άλλων ωφελειών που απορρέουν από τα ομαδικά παιχνίδια όπως είναι η ανάπτυξη των κοινωνικών δεξιοτήτων και η συνεργασία. Επιπλέον, γίνεται συνδυασμός των ΤΠΕ, φυσικών αντικειμένων και εκτέλεσης μουσικών οργάνων με τρόπο ώστε να προσελκύουν το ενδιαφέρον των μαθητών δίχως όμως να τους απομονώνουν σε μία οθόνη. Επομένως, το παιχνίδι αυτό μπορεί να ενισχύσει τα κίνητρα των μαθητών για μάθηση, αναπτύσσοντας τις μουσικές τους δεξιότητες και εκπληρώνοντας πολλούς από τους στόχους που αναφέρονται στα αναλυτικά προγράμματα σπουδών (Aremu, 2010) όπως η απόκτηση θετικών στάσεων και συμπεριφορών στο μάθημα της μουσικής καθώς και η ανάπτυξη δεξιοτήτων ενεργητικής μουσικής ακρόασης, εκτέλεσης, ανάγνωσης και σύνθεσης μουσικής. 

• Μουσικές εμπειρίες στο σχολείο, στο ωδείο και στην κοινότητα
• Σύνδεση της μουσικής εκπαίδευσης με την καθημερινή ζωή
• Μουσική εκπαίδευση και Κριτική Παιδαγωγική
• Μουσικές εμπειρίες, δια βίου μουσική μάθηση και ευζωία
• Νέοι γραμματισμοί (ψηφιακός, πολυτροπικός, ηλεκτρονική πληροφορία)
• Παιδαγωγική της δημοφιλούς μουσικής
• Νέες μουσικές-τεχνολογικές εμπειρίες
• Ψηφιακές μουσικές κοινότητες και εικονικά σύνολα
• Η μουσική διδασκαλία-μάθηση σε τυπικά, μη τυπικά και άτυπα περιβάλλοντα
• Πολυτροπικές δράσεις στη μουσική εκπαίδευση
• Διδακτική μουσικών οργάνων και μουσικών συνόλων: φιλοσοφία, μεθοδολογίες και καλές πρακτικές

Ματζίρης Χρήστος, Υποψήφιος Διδάκτωρ Τμήματος Μουσικών Σπουδών ΑΠΘ, MSc στα προηγμένα συστήματα υπολογιστών και επικοινωνιών. Είναι εν ενεργεία εκπαιδευτικός μουσικής στην Πρωτοβάθμια εκπαίδευση, πιστοποιημένος επιμορφωτής Β΄ επιπέδου στη χρήση των ΤΠΕ και εκπονητής προγραμμάτων δεξιοτήτων στο ΙΕΠ. Είναι εισηγητής σε εκπαιδευτικά σεμινάρια εκμάθησης μουσικών και εκπαιδευτικών λογισμικών και ασχολείται ενεργά με τη δημιουργία εκπαιδευτικού υλικού για χρήση στη σχολική τάξη και με την ενεργοποίηση του ενδιαφέροντος των μαθητών στην εκπαιδευτική διαδικασία.

Ζαφρανάς Νικόλαος, Έλαβε τους τίτλους σπουδών ΒΑ και ΜΑ στην Πιανιστική Εκτέλεση από το Πανεπιστήμιο Μουσικής του Graz, Αυστρία, διδακτορικό στη Μουσική Εκπαίδευση από το Πανεπιστήμιο Brunel του Λονδίνου ενώ παράλληλα είναι Συμβούλος Ψυχικής Υγείας εκπ. στην Ψυχοθεραπεία Gestalt (Gestalt Foundation Θεσσαλονίκης). Συγγραφέας άρθρων σε ποικίλα θέματα μουσικής εκπαίδευσης καθώς και των βιβλίων “Effects of music instruction on cognitive abilities of young children” (Lambert Academic Publishing, 2010), «Εγκέφαλος, Φυσιολογία και Μουσική» και «Επικοινωνία στη Μουσική - Θεραπεία - Παιδεία: Προσέγγιση CO.M.P.A.S.S.», (Κάλλιπος, 2015). Ως καλλιτέχνης, έχει διακριθεί σε Ελλάδα και εξωτερικό. Οι εμφανίσεις του περιλαμβάνουν ρεσιτάλ, συναυλίες μουσικής δωματίου και συνοδείες σε πολλές Ευρωπαϊκές χώρες, Ν. Αφρική και Βόρεια Αμερική. Ηχογραφήσεις του μεταδίδονται σε ραδιόφωνο, τηλεόραση, και υπάρχουν σε 2 CD, στο youtube κ. α. Είναι ιδρυτικό μέλος του συνόλου “Piandaemonium” και του “Transcription Ensemble”. Τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα περιλαμβάνουν τη γνωστική ανάπτυξη και τη μουσική εκπαίδευση καθώς και την προσχολική μουσική εκπαίδευση. Είναι Αναπληρωτής Καθηγητής Μουσικής Παιδαγωγικής στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης.